“UPNk diru publikoarekin estaldura politikoa eta ekonomikoa ematen dio Volkswagen Navarrari diskriminatzen jarraitzeko”

LABek desegin du Nafarroako eskuinak eraiki duen kontakizuna 80 milioi eurotako diru publikoaren harira. Diskriminatzen duen enpresa batera joango direnak diskriminatzen jarraitzeko.

1. UPN-k, Volkswagen Navarraren Zuzendaritzaren onespenaz, enpresa honen Hitzarmen Kolektiboa manipulatu du. Honela, VW Navarra Nafarroako eskuinaren eskakizunen aurrean makurtu da, oxigeno baloia emanez, alderdi erregionalistaren ordurik apalenean. Enpresa batzordea gutxietsi dute, negoziazio kolektiboaren eskubidea urratuz, negoziazioaren epeak aldatuz, jubilazioez eztabaidatu behar zen mahaiaren eraketa eragotziz, bilerak bertan behera utziz ere, itundu eta irrikatzen zen argazkia erdietsi arte.

Horrela, UPNk Espainiako estatuarentzat PPk egin dituen aurrekontuen aldeko bere babesarekin eta diru publikoarekin estaldura politikoa eta ekonomikoa ematen dio Volkswagen Navarrari diskriminatzen jarraitzeko. Enpresa honek ez du inoiz galerarik izan; iaz, bere datuen arabera, 55,9 milioi eurotako irabaziak izan zituen, eta talde osoari dagokionez, irabaziak guztira, 11.354 milioi eurotakoak izan ziren.

2. Volkswagen Navarra baztertzen duen enpresa dugu. Enpresa hau ukatu zen, 2017. urtean, enpleguan, parekotasunaren aldeko genero- bazterkeriaren aurkako klausulak sartzera. Ukatu zen, gaur egun UPNren eskutik argazkia bilatzen ari diren sindikatuekin sinatu zuten enplegu- itunean, Europako Batasunean indarrean dauden enplegu araudiak beteko direla aipatzen dituzten klausulak sartzera.
Hau guztia kontratatze sistema ustelari, ilunari, betikoek kontrolatuari eusteko egin ohi da. Horren adibidea, emakumeek, gaur egun, Volkswagen Navarrako langileen %13,72a soilik osatzen dute; iazko batez bestea %11,82a zen, Volkswagenek argitaratu osasun- memoriaren arabera.

3. PPren gobernuak eta UPN-k lotu zuten akordioa iparra galdu duen alderdi politiko baten fotagailua da soilik. Haren helburu bakarra Erregimena berriro ezartzea da, Volkswagen Navarraren Zuzendaritzak ematen duen borondatezko lankidetza irmoaren laguntzaz. Agerian geratu zen zein den hauen itxura morala eta ideologikoa; hauen apartheid politika pairatu izan dugunontzat egoera hau ez da berria.
Nafarroako gizarteak jakin behar du, politikagintzan ate birakariez mintzatzen garenean, ez dugula Madrilera soilik begiratu behar; gogoan izan behar ditugu ere Yolanda Barcina, Miguel Angel Ancizar, Miguel Sanz, Jose Maria Aracama, Enrique Goñi, eta abar luzea. Gogoan izan behar dugu ere, zein izan den enpresen eta enpresarien jarduna aldi honetan guztian.

Aldaketaren Gobernuak zalantza eragin zion Volkswagen Navarrari, beldur zelako haren lan harremanak demokratizatu behar izanen zituela. Dena den, Manu Ayerdik agertu zuen epeltasunak, enpatia ez zenean, multinazionalarekin harremanak izatean, ekarri du hura den bezalakoa agertu dela: Nafarroan, UPNren bermatzaile, eta Espainiako estatuan, PP- rena, Nafarroan ematen den apartheidaren erreferentea dugu.

Honela, Volkswagen Navarrak urrats sendo eta irmoa egin du, UPNren beharren nahiera etorriz eta Hitzarmen Kolektiboaren negoziazioa atzeratuz gaur arte; atzeratzea UGTrekin eta CCOOrekin itundu zuen. Bestela, ez daiteke ulertu nolatan ez den inolako presio neurririk bideratu egoera askatzeko. Haien politika baztertzaile eta diskriminatzaileekin bat ez gatozenok, enplegua eskuratzeko berdintasunaren eta gardentasunaren alde gaudenok, kontratazioak berdintasunez egitearen alde gaudenok gutxietsi eta mespretxatzen gaituzte.

4. Aurrekoaren ondorioz, genero bazterkeriaren aurkako politika aktiboei ekitera ukatzen den enpresa batek nolatan jaso nahi ditu diru-laguntza publikoak?

Nolatan, datuak ezkutatzen dituen enpresa batek, batzordea lanesku zuzena hautatzeko prozesuan aritzea eragozten duen enpresa batek, gizartearen alderdi esanguratsua sozialki eta ekonomikoki baztertzen duen enpresa batek jaso nahi dituen diru-laguntza publikoak?

5. Gainera, haien argudioekin ez gatoz bat. Gaur egun, maiatzaren 31n, kontratu ez-mugatuko langileen batez besteko adina 47,06 urtekoa bada, horri gehitzen badizkiogu behin-behinekoak, batez besteko adina 44,58 urtekoa litzateke; esan dezakegu ez garela plantilla zaharkitu batez ari. Nolatan esan dezakete erretiro adina 65 urtetik 67 urtera igarotzea abalatu duten horiek, 47 urterekin pertsona bat zaharra dela?

Volkswagen Navarra, UGT eta CCOO beti ukatu dira lantegi honetan errelebu kontratuak egitera. Hori LABen aspaldiko eskaera izan da, eta era bakarra dugu lanpostuak etengabe desagertu izana saihesteko. Zergatik eskatzen dute oraingoan horren antzeko zerbait? Zergatik nahasten dituzte oraingoan Prestakuntza bonoak, Gazteria-bermea eta laguntza publikoak, murrizketa batekin, kontratu bat ez-mugatua bilaka dadin? Zergatik ez dute honezkero ezarri?

Ba errazki esateko, UGTri eta CCOOri esker: 2018. urtean, gaur egun Volkswagen Navarran sartzen diren langileek, iraganean, Sartzeko Mailakoek kobratzen zutena baino %75a gutxiago kobratzen dutelako. Multinazionalaren asmoa eskulan garestia eta osasun txarrekoa deuseztatzea da, eskulan gazteez, osasuntsuez eta oso merkeez ordezkatuz.

6. Hurrengo 5 urteetan 60 urte beteko dituztenak 750 inguru izanen dira; gaur egun, 731 pertsona dira baldintza horiek betez lantokiaren zerrendan agertzen direnak: lehen mailako 48 buruzagi, 2. mailako 32 buruzagi, 53 Arduradun/Parekatuak, 1. mailako 253 ofzial, 2. mailako 101 ofzial, 3. mailako 241 ofzial, 3. mailako 2 eta sartze mailako bat. Soldata, antzinatasun eta Gizarte Segurantzaren batura 41.128.675 €takoa da.

731 lankide horiek sartze maila duten beste hainbesterengatik ordezkatzeak Volkswagen Navarrari eragingo liokeen gastua 22.691.821 €-takoa litzateke; horrela, VW-k, soldatetan soilik, 18.436.854 € aurreztuko lituzke. Honi gehituko bagenizkio laguntza publikoak, Bonoaren truke, 5.657.940 € eskuratuko lituzkete, eta enplegua ez- mugatu bilakatzeagatik, 6.579.000 €; Volkswagenen irabaziak 30.676.794,27 € lirateke. Hori guztia indarrean dagoen legeria betez.

Iaz, 119 pertsonek utzi zuten enpresa; enpresari eragin kostua 12 milioietakoa izan zen. Datu horien arabera, 76,8 milioi beharko lirateke langile horiei irteera emateko. Lortu diren irabaziekin, Hitzarmena indarrean eduki nahiko luketen bost urtean, 40.123.205,73 €tako ekarpena egin beharko lukete bakarrik. Aurreko hitzarmenean 407 izan ziren joan zirenak, eta enpresari eragin gastua 36.800.000 €tako izan zen (datu hori Volkswagenek argitaratu dituen ekonomia-balantzetan agertzen da), eta ez 50.000.000 €takoa, enpresa batzordearen buruak berekoikeriaz erran zuena, maiatzaren 24an, Diario de Navarrak argitaratu zuen artikuluan adierazia.

7. Beraz, frogatutzat jo dezakegu Volkswagen Navarrak ez duela inolako laguntza publikorik behar langileen borondatezko bajei laguntzeko. Ia bikoitza baino gehiago bazter ditzake, aurreko Hitzarmenean baino 3.000.000 €tako ekarpena eginez, laguntzez eta indarrean dagoen legeriaz baliatuta.

8. Zenbakiak alde batera utziz eta pertsonei buruz, gure lankideei buruz mintzatzen bagara, zer suertatuko zaie Volkswagen Navarraren enplegu-poltsa osatzen dutenei? Azken 10 urtean 4.543 pertsona kontratatu eta alta eman diete enpresa honetan, kontratu mugagabea 1.286ri bakarrik egin zitzaien, hots, kontratatu diren lau pertsonetatik bakarrak aukera izan zuen mugagabeko kontratua lotzeko.

Zer gertatuko da, behin-behineko kontratu batez, 6, 7 eta 10 urteko antzinatasuna ere bete duten langile horiekin? Alde batera utziko dituzte eta baztertuko dituzte, bien bitartean, UGT eta CCOOko kideen senideak, lagunak, buruzagien bizilagunak eta ordezkari sindikalei, ia sartu orduko enpresan kontratu mugagabeak egiten zaizkiela ikusten dutenean? Esperientzia eta antzinatasuna funtsezko eragileak izan behar dute pertsona hauek mugagabe bilaka daitezen.

9. Gure ustez, laguntza hauek ez daitezke nominalak izan; industria-ehun guztiarentzat izan behar dute, eta hauetan betekizun jakin batzuk bete behar dira haien hautua egiteko (kontratatzeko politikan, Europan, indarrean dauden arau guztiak bete behar dira, arrazoi politiko eta ideologikoengatik, arraza, etnia eta erlijio dela-eta, edo sexu aukeragatik ez da inor baztertuko enplegutik). Kontratazioak parekotasunez egin beharko lirateke derrigorrean; enpleguak ez du generorik, soldata arrakalak bai ordea. Honen zergati nagusienetakoa emakumeak baztertu izana dugu, industrian, lanpostuez jabetzeko garaian.

Sumintzen gaitu gazteen langabeziaz mintzatzean Volkswagen irtenbidea izatea. Langabezia arazo endemikoa dugu. Hura aldatzeko aldaketa sakonak, egiturazkoak egin behar dira; laguntza publikoak puntualek izan behar dute, eta are gutxiago nominalak. Langabeziak adin guztiei, gazteei, 50 urte baino gehiago dutenei, emakumeei, iraupen luzeko langabetuei eragiten die; hauek guztiak, sozialki, alde batera uzten du sistemak.