Emakumea lan mundura sartzearen prozesua lan-arrakala txikitzen ari da okupazioari dagoionez. Prozesu hau alde batetik, sistema produktiboaren beharrizanengatik egin da eta prekarietatea areagotzearen kontura. Honen erakusgarri dira aldibaterakotasun tasa handiagoak, behartutako partzialitatea, soldata-diskriminazioa, segregazio okupazional…
2017an %54,6koa zen gizonezkoen okupazio tasa, emakumezkoena baino ia 9 puntu altuagoa, %45,7koa baitzen hau. 2008tik, krisian egonda ere, murrizten jarraitu zuen gizon eta emakumeen arteko okupazio tasaren aldeak. Enplegu arrakala krisia zehar gizonezkoen lan egoera kaltetzearen kontura murrizten da. 2014an hasi zen enplegu berreskuratzen (kuantitatiboki, baina kalitate txarragokoak() baina galgatu egiten da arrakalaren murrizketa. Arriskua dago lan-arrakalaren hobekuntza gelditzea diskriminazio forma anitzak zuzentzen ez badira.
Azken hiru hilabetekoan langabeziak gora egin du. LABetik hiru gauza azpimarratu nahi ditugu:
Ez dago lan merkatuaren bilakaera positiborik gobernuek eta patronalak hori esan arren. Langabeziak gora egin du aurreko hiru hilabetekoari begiratuz gero. Urtez urteko datuak begiratzen baditugu, langabeziaren jeitsiera orokorra eten egin dela esan behar dugu.
Biztanleria Jardueraren Arabera azterketak eman dituen datuen sexuaren arabera aztertzen baditugu argazkia guztiz salagarria da. 1.800 langabetu gehiago daude bai, baina emakumeen langabeziak gora egin duen bitartean gizonen artean langabeziak behera egin du. Hots, 5.600 emakume gehiago daude langabezian, 3.900 gizon gutxiago daude bitartean. Datu hauek argi eta garbi adierazten dute segregazioak zenbateko indarra duen oraindik lan munduan:
1. Enplegua industrian eta eraikuntzan sortu da zerbitzuetan suntsitu den bitartean. Emakumeak sektore horietatik kanpo jarraitzen dugu, zerbitzu sektorearen gora beheretara lotuak jarraitzen dugun bitartean.
2. Gabonetako kanpainaren amaierak uzten dituen datuak direla esan dute askok baina egoera askoz ere
kezkagarriagoa da gabonetako kanpaina urtero bukatzen delako, ez horrela datu hauek.
3. Azpimarratu behar dugu ere suntsitu den enplegua behinbetikoa izan dela bereziki. Beraz ez gara momentuko gora beheraz ari, emakumeon enplegua suntsitu da bereziki azken hilabeteetan, gizon eta
emakumeen arteko arrakala handituz.
Bilakaera honek argi eta garbi uzten dute lan munduan ez dagoela aukera berdintasunean aurrera urratsik emateko benetako politikarik. Berdintasun planak porrota dira, ez dute gizonentzat gordetzen dituzten sektoreetan emakumean aukera berdintasunean sartzeko aukerarik sortu. Ez dute soldata arrakala murrizteko balio izan. Ez dira eraginkorrak izan emakumeon lan baldintzak hobetzeko.
Datu hauek ikusita derrigor salatu behar ditugu patronalaren buru den Larrañaga jaunaren hitzak. Lan merkatua ez da horrela emakumeok ez dugulako jakin ikasketak ongi aukeratzen. Oraindik orain, emakumeontzat lanbide eta sektore zehatzak gordetzen dira, lan baldintza askoz ere kaxkarragoetan, eskubide sozial eta laboraletara iristeko aukera txikiagokin. Horrela da gure prekarietateak egiten duelako sistema hau bideragarri, horrela empresariak etekin gehiago ditzan gure kontura. Horrela da instituzioek patronalaren hitzak eta jarrerak babesten eta zilegiztatzen dituelako.
Datu hauek ez dute momentuko egoera bat erakusten, egoera estrukturalaren adierazle dira. Emakume langileak langabezira, aitortua ez den lana egitera eta prekarietatean lan egitera kondenatzen gaituen sistemaren argazkia dira.
Martxoan 8an esan genuen indarra argazki hau goitik behera aldatzeko behar dugun indarra da. Indar guzti hori aktibatzea eta patronalaren politikak aldatzeko baliatzea da LABen erronka, mugimendu feministarekin konpartitzen dugun erronka hain zuzen ere.