Langabezia, prekarietatea eta pobrezia egoerak ez du hobera egiten eta negoziazio kolektiboak muga handiak ditu egoera honi buelta emateko. Gaur egun negoziazio kolektiboak bizi duen egoera zein den azalduz txosten bat aurkeztu du LABek. Egoera oso kezkagarria da. Honen aurrean langileoi lapurtutako eskubidea berreskuratzeko bide bakarra ikusten du sindikatuak: mobilizazioa.
Garbiñe Aranburu, negoziazio kolektiboko idazkariak, sindikatuak landutako txostena aurkezteko ardura izan du. Ostean, Ainhoa Etxaide, Idazkari Nagusiak, hartu du hitza eta lehenik eta behin salatu du “negoziazio kolektiboa Hego Euskal Herrian langile gehienak urratu duten eskubidea” dela. Gainera, azpimarratu du, gaur egun, negoziazio kolektiboak bizi duen egoera “erabaki politikoen ondorioa” dela. Ze nolako lan harreman eredua dugun adierazten du.
Negoziazio kolektiboa lan mundua demokratizatzeko tresna bat izan behar da, hori da bere benetako balioa. Erreformaz erreforma deuseztatu egin dute, patronalaren gehiegiriei babes politiko instituzionala emanez, eta gauzak aldatu nahi ditugun sindikatuon kontra eginez sistematikoki. Honek aldaketak behar beharrezkoak direla erakusteb du.
Tresna emankorra
Atzera begira jarrizgero argi geratuko zaigu “hitzarmen kolektiboak, sektorekoak batez ere, oso tresna emankorrak izan direla gure garapen ekonomiko eta sozialean”. Eta orain, Euskal Herriko egoera sozial eta ekonomikoak okerrera egin du hitzarmenak likidatu eta prekarietatea neurririk gabe zabaltzen dituen eredu sozioekonomikoa inposatu dutelako.
Idazkari Nagusiaren hitzetan “negoziazio kolektiboaren egoera aztertzerakoan erantzun beharreko galdera ez da nola lortu hitzarmenak bizirautea. Nolako jendartea nahi dugun galdetu behar diogu gure buruari” eta LABen jarrera oso argi da zentzu horretan: ezin da onargarria herri oso bat elite ekonomiko txiki baten zerbitzura jartzea, ez da onargarria langabezia, prekarietatea eta pobrezia zabaltzea pertsona multzo txiki bat geroz eta aberatsagoa izateko.
Bestalde, “Urkulluk enpleguaz hitz egitea negoziazio kolektiboaren auziari begiratu gabe herriari iruzur egitea da eta enplegu sail buruak prekarietateaz hitz egitea negoziazio kolektiboaren auzian patronala interpelatu gabe hutsala da” Etxaideren iritziz.
LABek lanean jarraituko du
Patronalaren neurriko hitzarmenak ez dituzte langileon arazoak konpontzen. Zentzu honetan Etxaidek, datuak eskutan, salatu du “gaur egiten den negoziazio kolektiboarekin ez dela prekarietatea murrizten eta ez direla langabezia murrizteko neurriak hartzen”.
Egoera honen aurrean sindikatuak tinko jarraituko du, “ez ditugu onartu eta ez ditugu onartuko ere hitzarmenak desblokeatzeko patronalak egiten dituen proposamenak”. Hitzarmenak ez dira berreskuratuko langileen interesak baztertuz.
Bestalde aberastasuna banatzeko eskakizunak eta langabeziaren kontrako neurriak eramango ditugu negoziazio mahaietara.
- Soldatak: gure erreferentzia 1200 euro dira. Hemendik behera dauden hitzarmenetan IPCa gainditzen duten igoerak eskatuko ditugu.
- Lanaldia: 35 orduak dira gure erreferentzia. Enplegua banatzeko kasu batzuetan, lanaldi osoa ziurtatzeko kasu askotan. Eta lanaldia erregulatzeko beti ere. Lanaldiaren desregulazioa erabatekoa da eta horrela ezinezkoa da enplegua sortzea.
- Emakumeen aldeko neurri zehatzak eta bereziak. Soldaten arteko aldea handitu da, prekarietatearen hedapena handiagoa da.
- Lan osasuna
- Euskeraz lan egiteko eskubidea ziurtatu dadila.
Sindikatuak borroka hauek negoziazio mahaitean, eta mahaitik kanpo burutuko ditugu. Egoerari buelta emateko eta negoziazioak berreskuratzeko borrokatzea beste biderik ez dago. Zentzu horretan “mobilizazioa, konfrontazioa eta langileak aktibatzea helburu duen ekintza sindikala egiten ari gara”.
“LABek ez du sekulan negoziazio kolektiboari uko egingo, baina ez gara negoziazio prozesu antzuetara lotuko” gogoratu du Idazkari Nagusiak. Ekintza sindikala indartuko dugu negoziazio kolektiboa blokeatuz borroka sindikala ito nahi duen patronalaren aurrean.
Lan erreformak goitik behera aldatu du lan mundua, gu ez gara inposatu diguten egoerara moldatuko. Aldaketa eragiteko martxan da sindikatua. Ekimen eta egitasmo asko jarri ditugu martxan azken hilabeteetan egoera honi buelta emateko.
Marko propio bat
Negoziazio kolektiborako marko propio bat eraikitzea eskatzen dugu eta honen alde egiten jarraituko dugu. Negoziazio kolektiboa ez deuseztatzeko erabakiak hartzea eta negoziazio kolektiboa berrantolatzeko eredu propio baten diseinua egitea borondate politiko kontua da. Jaurlaritzak ez du nahi eta Nafar Gobernuak ez dio oraindik heldu gai honi.