Nafarroa Garaian marka guztiak hausten ari dira lan istripuei dagokienez. Horixe salatu dugu LAB, CGT, Steilas, ESK, EHNE eta Hiru sindikatuok gaur Iruñean eginiko elkarretaratzean. Arazoaren larria zenbaki zehatzetara eramanda, azaldu dugu Nafarroan iaz 23.000 istripu traumatiko erregistratu zirela eta dagoeneko Espainiako estatuan daturik okerrenak dituen erkidegoa dela. Horren erantzule Nafarroako enpresariak egin ditugu, eta Nafarroako Gobernuari eskatu diogu Lan Ikuskaritzako eskumenak hartzeko, enpresariei legea baliabide gehiagorekin eta efektiboki betearazteko.
Iruñeko Gazteluko plazan aldamio bat paratu dugu sindikatuetako kideok. Eta aldamiotik zintzilik, langile bat irudikatzen zuen maniki bat. Modu horretan salatu nahi izan dugu altueran gertatzen diren lan istripuen intzidentzia handia. Konparazio batera, azken hiru urteetan 10 langile hil dira Nafarroan altueratik erorita.
2022an lau langile hil ziren altueran erorita: bat Garesen (obra batean); beste bat Donamarian (toldo bat jartzen); Ablitasko langile bat Aragoin gertatutako istripu hilgarri batean; eta laugarren bat CINFAren Ollokiko lantegian altueratik erori eta bi astera. 2023an bi langile hil ziren Andosilla eta Cintruenigoko obretan altueran gertatutako lan istripuen ondorioz. Beste langile bat larri zauritu zen 14 metroko erorikoaren ondorioz. Eta 2024an, oraindik urtea bukatu gabe dagoela, lau langile hil dira altueran gertatutako lan istripu hilgarrien ondorioz Arriben (obra batean), Iruñean (FCC enpresaren hondakinak biltzeko kamioi batetik erorita), Irunberrin (obra batean) eta Olletan (28 urte besterik ez zituen astearte honetan hildako langileak, zortzi metroko altuerako telefono-zutoin batetik erorita). Gainera, bertze bi langile larri zauritu ziren Barañainen eta Zizur Nagusian izandako bi lan istriputan.
Nafarroako Gobernua eta NOPLOI Nafarroako Osasun Publikoaren eta Lan Osasunaren Institutua bera errealitate horren jakitun dira. Bi erakundeek badakite enpresaburuek ez dituztela beharrezko prebentzio neurriak bermatzen. Beste alde batera begiratzen dute Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko legea betetzeari uko egiten dioten CENeko enpresarien betebeharrak sistematikoki ez betetzearen aurrean, legea urratzeak langileak beren lanpostuetan hiltzea dakarrela jakinda.
Hala ere, Nafarroako Gobernuak eta NOPLOIk baliabide publikoak erabiltzen dituzte kanpaina espezifikoetan eta enpresen neurriko aholkularitza juridikoan; baina istripuen eta hildakoen kopurua ikusita, erabat ez-eraginkorrak eta antzuak dira.
Nafarroan dagoen laneko ezbehar tasa handiari galga jartzeak konponbidea du: Nafarroako enpresaburuei beren betebeharrak betearaztea, langileen bizitzak garrantzia baitu. Baina ikusita Espainiako Lan Ikuskaritzak 10 ikuskatzaile baino ez dituela Nafarroan CENeko enpresaburuek legea betetzen dutela bermatzeko, eta baliabiderik eta ikusita eskumenik ez izateak Nafarroako langileen heriotzak dakartzala, eskatzen dugu Nafarroak eskumen guztiak bere gain har ditzala ahalik eta lasterren Nafarroako Lan Ikuskaritza propio bat izateko, baliabide eta eskumen nahikoak dituena Nafarroan langile gehiago hiltzea eragozteko.
