LABek ez du babesten Borondatezko Gizarte Aurreikuspen Erakundeek azken urteetan izan duten bilakaera; pentsio sistemaren osagarri izateko bokaziotik urrundu eta langileen arteko arrakalak eragin izana kritikatzen du.
Asufin elkarteak eta Geroako kaltetuak plataformak azken egunetan LAB sindikatuari eginiko interpelazioaren aurrean, LABek gai honekiko duen posizioa berretsi nahi du, gaurdaino hartu eta publiko egin dituen erabakiak gogoratuz:
LABek urte hasieran Borondatezko Gizarte Aurreikuspen Erakundeetako (BGAE) zuzendaritzako organoetan parte hartzea eten zuen, organo horiek izan duten garapenarekiko balorazio kritikoaren ondorioz, hain zuzen ere.
Pentsioen gaiari dagokionean sindikatu hau beti egon den tokian dago: LABek argi du pentsiodunen bizi baldintzak hobetzeko, pentsio sistema publikoa indartzearen aldeko apustua egin behar dela, langile guztioi pentsio publiko duina bermatzea da gure lehentasunetako bat, eta borroka horretan buru-belarri gabiltza gainerako eragile sozial eta pentsiodunen elkarteekin batera. Pentsio sistema publiko horrek bertakoa, unibertsala eta elkartasunezkoa izan behar du, eta, hain zuzen ere, egungo BGAE sistemak helburu horretatik urruntzen gaitu honako arrazoiengatik:
• Ez dira elkartasunezkoak, norberak berea aurrezten du, hasiera batean izan zitzaketen elkartasun keinu ahulak erabat deuseztatu dituzte.
• Ez dira unibertsalak. Langile kopuru handi bat BGAE-en estalduratik kanpo geratzen da, sektore prekario eta feminizatuenak batik bat. Gainera, sektore desberdinak barnebiltzen dituen GEROA BGAE-n, ekarpen desberdinak egiten dira sektore edo enpresaren arabera, kasu horietan ere sektore prekario eta feminizatuak izanik ekarpen txikiena egiten dutenak. Ondorioz, pentsiodunen arteko arrakalak handitzen dira eta langileen arteko zatiketa bultzatu.
• Behin erretiratu ondoren, BGAE-en erreskatea kapital moduan egitea ahalbidetzeaz gain, legeak hobari fiskalak eskaintzen ditu kasu horietarako. Pentsio sistemaren osagarri izateko jatorrizko helburutik urruntzen gaitu horrek. Gainera, GEROAren kasuan, 2015ean kapital moduan kobratzea erraztu zuten, horretarako behar zen kapitala nabarmen jaitsiz. LAB izan zen neurria babestu ez zuen partaide bakarra. Kapitalizazioaren inguruko erabakiek, besteak beste, langileen artean zatiketa ekarriko zutela aurreikusi zitekeen, eta hala gertatu da.
Arrazoi horien guztien ondorioz, gaur egun BGAE-ak, aurrezki produktu gisa ulertzen dira, BGAE-ek pentsio sistemari egin beharko liekeen ekarpena albo batera utzita. Ikuspegi hori indartzearen arrazoi nagusia BGAE-k azken urteetan izan duten bilakaera da, LABek babestu ez duen bilakaera, hain zuzen ere.
Ondorioz, batetik BGAE-k pentsio sistemaren osagarri izateko duten bokaziotik urruntzen joan dira; bestetik, langileen arteko talka sortu du, aurrezki produktu gisa ulertzeko bide eman delako. Sortu den egoeraren aurrean eztabaidaren beharra ere proposatu izan dugu LABetik.
LAB ez da izan, ezta izango ere, kritikatzen duen ereduaren erantzukide. Pentsiodunen bizi baldintzak hobetzeko lanean jarraituko dugu, gutxieneko pentsioen alde, pentsio arrakalen aurka, pentsio sistema propio eta publiko baten defentsan indarrak bilduz.