Garai batetik honera, enplegu sorreraren erritmoa ahulezi sintomak ari da pairatzen, eta hirugarren hiruhilekoari dagokion Biztanleria Aktiboaren Inkestak (EPA) susmo horiek berretsi ditu: uztaila eta iraila artean, 18.500 lanpostu galdu dira Hego Euskal Herrian.
Murgilduta gauden atzerapen ekonomikoaren prozesua errealitate bat da, eta ziklo baten amaieraren arriskuez ohartarazten digute zenbakiek, ziklo amaiera hori enplegu suntsiketa eta langabeziaren handitzearekin batera etor daitekeela ohartaraziz.
Lan merkatuaren azken gorabeherei dagokienez, hirugarren hiruhilekoa oso ezkorra izan dela ikus daiteke. Enpleguan izandako atzerapenak langabezia kopuruan ere izan du isla. Hain zuzen ere, EPAren arabera, aurreko hiruhilekoan baino 7.400 pertsona gehiago daude langabe, eta langabezian 120.800 pertsona daude. Hala ere, lan egoeraren okertzeak ez du intentsitate berarekin eragin gizon eta emakumeetan. Hiru hilabete hauetan, enplegu suntsiketak emakumeetan izan du eragin gehien, eta honek emakumeen langabezia tasa %10,2ra eraman du. Gizonen langabezia tasa %7,9koa da.
Enpleguaren ezaugarriei erreparatuta, lanaldi partzialeko lanak eta behin behineko lanak dira kaltetuenak. Honek frogatzen du uda sasoiarekin lotutako enpleguaren ahultasuna, ostalaritza eta beste zerbitzu turistikoekin lotutakoak. Egun, soldatapeko langileen behin behinekotasun tasa %23,6koa da. Emakumeen kasuan, tasa hau %25,4ra iristen da eta gizonen kasuan, %21,9ra. Hori bai, enplegu prekarioa behin behinekotasunetik haragoa doa, beste arrazoi batzuen artean, lan ziurgabetasunik ezak gero eta eragin gehiago duelako kontratu mugagabeetan. Gainera, soldata baxuak, lan osasun baldintzak edo lanaldi murriztuak eta malgutasuna hor daude.
Lanaldiaren iraupenari dagokionez, okupatutako biztanleriaren %15,5ek lanaldi partziala du; emakumeen kasuan, kopuru hori %25,8koa da. Hala ere, garrantzitsua da esatea pertsona hauen zati handi bat bere borondatearen kontra ari dela lanaldi partzialean lanean, hau da, egoera horretan daude ez dutelako denbora osorako enplegurik topatu.
Nafarroan eta EAEn, borondatez kontrako lanaldi partzialaren kopurua %45 eta %48koa dira, hurrenez hurren. Borondatez kontrako lanaldi partziala azpi-langabezia gisa zenbatu beharko litzateke. Hala balitz, kopuru horiek ikusita, langabezia are eta altuagoa izango litzateke zenbaki ofizialekin alderatuz gero, baina errealitate hori ezkutatzen dute.
Honen guztiagatik, unea da lan prekarietate forma desberdinei mugak jartzeko eta azken urteetan pentsioetan zein eskubide sozialetan pairatutako murrizketei buelta emateko.