“Aurrekontuek beren funtzio birbanatzailea berreskuratu behar dute, pertsonen bizi-kalitatea hobetzea izan behar dute eginkizun. Joko-arauak aldatu behar dira, politika publikoak pertsonen zerbitzura jarriz, eta ez kapitalaren zerbitzura”. GarbiƱe Aranburu idazkari nagusiaren hitzak dira hauek, EAEko aurrekontu proiektuari buruz egindako agerraldian esandakoak. Hain zuzen ere, berak eta Ekintza Sozialeko idazkari Endika Perezek salatu dute EAEn uko egiten zaiola gehiago biltzeari, eta, gainera, jendearen beharrak ez daudela aurrekontuen lehentasunen lehen lerroan. Nafarroako aurrekontuen balorazioa joan den astean egin genuen.
GarbiƱe Aranbururen hitzetan, “ez dago parte-hartze sozialik, eta ez da diru-sarrerei buruz hitz egin nahi. Diru gehiago biltzeari uko egiten zaio, eta kontu fiskala aurrekontuen negoziaziotik kanpo geratzen da. Era berean, sektore publikoak ekonomian duen zeregina gero eta gehiago ahultzen ari da. Joko-arau horien arabera, aurrekontuek ez dute beren birbanaketa-funtzioa betetzen. Ondorioztatzen dugu ez dagoela borondate politikorik egungo sistema zalantzan jartzeko eta beste eredu ekonomiko eta sozial baterantz igarotzeko oinarriak jartzeko”.
Aurrekontuaren inbertsio publikoa %80koa da, baina gehiena, %62, kapitalerako diru-laguntzak eta transferentziak dira, hau da, diru publikoa enpresa pribatuentzat eta kontrol publiko eta sozialik gabekoentzat. “Lankidetza publiko-pribatua deitzen diote eta hau propaganda neoliberala da patronalaren politika aplikatzeko. Horrela ahultzen da sektore publikoak ekonomian duen funtzioa. Enpresa pribatuari hainbeste diru bideratzea beste beharrizan batzuetarako dirua kentzea da”, azaldu du idazkari nagusiak.
Azken urteetan zerbitzu publikoetan izandako murrizketak ez dira lehengoratzen, eta ez da behar adina inbertitzen hezkuntzan eta osasunean: “Ulertezina, pandemia egoeran gaudela kontuan hartuta”.
Ontzat ematen da langile publikoei buruzko erabakiak Madrilen hartzea, eta ez da negoziazio kolektiborako esparru propiorik sustatzen.
Erronka demografikoen eta biztanleriaren zahartzearen aurrean, ez da zaintza-sistema publiko bat sortzearen aldeko apustua egiten. Gizarte-zerbitzuak pribatizatuta daude, eta emakume gehienek soldata eta lan-baldintza prekarioak dituzte. “Publifikazio-prozesuak bultzatu eta ratioak hobetu behar dira”, aldarrikatu du GarbiƱe Aranburuk.
Ez dute bermatzen 1.400 euroko gutxieneko soldata, ezta 1.080 euroko gutxieneko pentsioa ere. Ez dago soldata eta pentsio arrakalarekin amaitzeko neurririk, eta gizarte-babeseko sistemak ez ditu behar oinarrizkoenak betetzen.
GarbiƱe Aranbururen esanetan, “hau guztiari ezingo zaio buelta eman egun dagoen indar korrelazioa hobetu gabe. Langileen indarra gure mobilizazio gaitasunean dago. Euskal Herrian mobilizazio ziklo berri bati ekin behar zaio, ez da gobernuen erabakien zain egoteko unea, ez da Madrilgo Elkarrizketa Sozialeko akordioen zain egoteko unea. Erabaki horietan eragin behar dugu, instituzioak eta patronala interpelatuz, proposamenak eginez, lantokietan eta kalean aktibazio soziala bultzatuz, Euskal Herriko aldaketei aurre eginez”.
Egoeraren larritasunak konpromiso sendoak eskatzen ditu, eta politika publikoen norabidea aldatzea eskatzen du; bizitza erdigunean jarriko duen eredu berri baterantz jo behar da. Trantsizio ekosozialista eta feminista behar dugu.