2024-11-14
HomeEkintza SozialaEzegonkortasuna nagusi enpleguan eta lan baldintzetan

Ezegonkortasuna nagusi enpleguan eta lan baldintzetan

Hego Euskal Herrian pasa den hilabetean baino 2.085 langabe gehiago daude, hau da, uztailetik %1,46 igo da langabezia. Langabezian dauden herritarren %41,6 gizonak dira eta %58,4a emakumeak, pasa den hilabeteko proportzio bera.

Datuok herrialdeka aztertuz gero, Bizkaian igo da gehien langabe kopurua, uztailean baino 1.225 langabe gehiago baitaude. Jarraian Gipuzkoa dugu 763 langabe gehia- gorekin eta Araban 576 langabe gehiago zenbatu dira. Nafarroan, aldiz, langabeziak behera egin du eta 479 langabe gutxiago daude. Kasu honetan, gogoratu behar dugu %0,3 jaitsi dela Gizarte Segurantzara afiliazioa, eta honek adierazten duela enplegu galera egon dela.

Abuztuan sinatu diren lan kontratuei dagokionean, mugagabeak %23,3a izan dira, aldi baterakoak %76,7a izan diren bitartean. Beraz, orain arteko joera hautsi da eta aldi ba- terako kontratazioak gora egin du.

Gazteen artean ere langabeziak gora egin du. Kasu honetan, azpimarratzekoa da 25 urtetik beherako emakumeen artean igo dela batik bat langabezia, %4,3 hain zuzen ere; adin tarte berdineko gizonezkoen artean %1,5eko igoera izan duen bitartean.

Langabeziak industria eta zerbitzu sektoreetan izan du gorakadarik handiena pasa den hilabetearekiko, %3,2a industrian eta %2,5a zerbitzu sektorean. Langileak pobretzen dituen eredua estrukturala da eta norabide horretan ulertzen ditugu datuok. Batetik, udan ohikoa den bezala, ostalaritza zein turismoari loturiko kontratazioak gora egiten du eta amaieran behera. Enplegu prekario eta ezegonkorra, non bereziki gazteak kon- tratatzen diren, bizi proiektu prekario eta ezegonkorra eskainiz. Bestetik, industrian izaniko beherakadak, sektore honek gure herrian pisua galtzen jarraitzen duela adie- razten digu.

Esan genezake aurreko hilabeteetan ohartarazten genuena ari dela gertatzen. Langabeziak behera egin zuenean enpleguaren kalitatean jarri behar genuela arreta esan genuen, kontratu mugagabeen igoerak ez zeukala egonkortasun adierazle bat izan beharrik, ezegonkortasuna estaltzeko bide izan zitekeela. Gazteen langabeziaren jaitsierak kezkatzen gintuela, sortzen ari zen enpleguaren prekaritatearen isla izan zitekeela. Gaurko datuek gure susmoak berresten dituzte.

Ezegonkortasuna beraz, ezegonkortasuna enpleguan eta lan baldintzetan, horixe da egungo errealitatea. 2.085 langile gehiago daude egun langabezian, bizitzaren gares- titzea izugarria izaten ari den garai batean diru-sarrera apalagoak jasoz edota inolako prestaziorik jaso gabe (gogoan izan behar dugu langabezian dauden pertsonen 2/3k ez duela inolako prestaziorik jasotzen).

Bien bitartean, patronalak bere irabaziak mantentzeko edo areagotzeko estrategia martxan jarria du, instituzioetako ordezkarien ulermen eta babesarekin gainera. Langileok sortu ez dugun agertokiaren ondorioak berriz geure gain uzteko asmo osoa azaldu dute, aberastasuna banatu ordez esku gutxietan pilatzen jarraitzeko asmoa. Horrela bakarrik uler daiteke patronalak soldatak KPIaren arabera ez igotzeko duen tema, baita elektriken gaineko zergak eragin duen zalaparta eta kontraerasoa ere.

Enplegu politika eraginkorrak nahi baditugu, ezinbestekoa izango da enplegua banatzeko mekanismoak ezarri eta sortzen den enpleguaren kalitatea bermatzea, eta horrek nahitaez, aberastasunaren banaketaren eztabaidari heltzea ekarri behar du.

AZKEN ALBISTEAK | ÚLTIMAS NOTICIAS

LABek etxeko langileen lan-denboraren erregistroa arautzeko beharra azpimarratu du

Erregimen bereziak eta araudi osagarriak ez diote behar honi erantzuten.

Hitzarmen duina aldarrikatu dugu Arabako ostalaritzarako

Urtebete inguru igaro da Arabako ostalaritzako hitzarmenaren negoziazioa blokeatu zela "azken proposamen" gisa definitutako patronalaren azken proposamenarekin. Hau ez zen nahikoa, sektoreko langileen lan-baldintzak nabarmen okertzen baitzituen.

11 garraiolari hil dira 2024an, 2023ko heriotza kopurua gaindituz

Atzo, 56 urteko J.R.M.M. garraiolari lesakarra hil zen lanean Irunen, kamioia kargatzen ari zela. Transportes Etxetrans 2000 enpresako langilea zen. 2024. urtean 11 garraiolari hil dira lanean dagoeneko, horietariko asko, azken hau bezala, bihotzekoak jota. Atzokoarekin, gutxienez 54 laneko heriotza izan ditugu urte hasieratik Euskal Herrian.