Langabeziak beherantz egin duela dioen titular orokorrak lerro arteko irakurketa sakonago bat behar du. Gaurkoan gazteriaren, migranteen eta epe luzeko langabezian dauden langileengan jarriko dugu arreta.
Izan ere, gazteriaren langabezia pandemiako datu okerrenetan baino askoz ere baxuago kokatu arren, Nafarroan 25 urte azpiko %18,23 dago langabezian, batezbestekoaren oso gainetik, eta Euskal Autonomia Erkidegoan are okerragoa da datua, %27,15ekoa baita. Beraz, gazteriaren portzentaia garrantzitsu bat daukagu langabezian, eta gogoan izan behar dugu gazte gehienek ez dutela inolako prestaziorik jasotzeko eskubiderik. Gainera, azken hilabeteetan langabeziaren jaitsiera hein handi batean enplegu gaztea sortu izanagatik gertatu bada, baita emakumeena ere, sortu den enpleguaren prekarizazioaren isla dugu.
Migranteak dira batezbesteko langabezia tasatik oso gora kokatzen diren beste kolektiboa. Nafarroan batezbesteko langabezia tasa %9,93n eta EAEn %8,43n badago, Espainiako estatuz kanpoko nazionalitatea dutenena %28,46 eta %20,77an kokatzen da hurrenez hurren. Bizitza prekarioak non metatzen diren ikustarazten digun beste elementu bat.
Eta datu horiei langabezian dauden pertsonen ia erdia, %48, urtebete baino gehiago dagoela egoera horretan gehitu behar diegu.
Langabeziaren jaitsiera modu triunfalistan ospatzeari utzi eta jendarte osoari begirako politika publikoak behar ditugu, kolektibo zaurgarrienak bereziki babestuko dituenak. Eta ez dugu ikusten bide hori ari direnik jorratzen ez Gasteiztik, eta ezta Iruñea edo Madriletik ere.
Ikusteke dago datorren astean lan erreforma onartzeko nahikoa babes izango duen gobernuak. Espainiako estatuko gobernuak CCOO, UGT eta CEOE-rekin adosturiko erreformak gutxi du Raxoiren lan erreforma indargabetzetik patronalari behin baino gehiagotan entzun izan diogun bezala, eurak gustora daude akordioarekin, eta are gehiago, ez daude prest ezer aldatzeko akordio horretatik.
Euskal Herriko langileriarentzat berri txarra izango da lan erreforma aldaketarik gabe onartzen badute. Horregatik ari da mobilizatzen LAB gaurko egunean Hego Euskal Herriko eskualde desberdinetan, lan erreforma hau errefusatu eta irtenbideak (enplegu duina, soldata arrakala eta prekarietatearekin amaitzea) Euskal Herrian bertan bilatu behar ditugula ari gara aldarrikatzen.
Proposamenak onura txiki batzuk badituela jakitun izan arren, hitzarmenen aurreraeragina edo sektoreko hitzarmena aplikatzearen lehentasuna enpresakoaren gainetik kasu, ez ditu aldatzen Hego Euskal Herriko langileriarentzat hain ondorio kaltegarriak ekarri dituen azken lan erreformaren oinarriak. Behin-behinekotasuna mugatzen badu ere, beldur gara ez ote den estatistikak behin-behinekotasuna murriztuz aldatuaraziko dituen neurri huts bat izango, langileen egoera benetan aldatuko ez duena. Langileen kaleratze merkea edota Estatuko hitzarmenen lehentasuna Autonomia Erkidegoetakoekiko, langileriaren pobretze etengabean sakontzeko neurriak izaten jarraitzen dute.
Eta hau da azken urte luzeetan Espainiako estatuak izan duen gobernu ezkertiarrenak eskaintzen digun alternatiba. Inork Estatutik alternatiba etor daitekeela uste badu oker dabil. LABek Euskal Herrira begiratzen du alternatiba bila, bertan egiten ditu proposamenak, bertako langileriari begira. Lan erreforma honi ez, eta batu ditzagun indarrak agertoki berri bat eraikitzen hasteko.