Jakin berri dugu INPESCA euskal enpresarentzako lanean ziharduen arrantzale bat hil zela joan zen astean Ozeano indikoan, arrazoi ez-traumatikoak tarteko. Jarduera mota horretako lan baldintzek dakartzaten arrisku faktoreak nabarmenak dira, eta arrantza eredu horrek eskubide urraketak dakartza.
Lehenik eta behin, elkartasuna eta samina senide, lagun eta lankideei.
2023an gutxienez 27 langilek galdu dute bizia lan istripuz. Itsasontzian arrantzan ziharduen 44 urteko langilearen azken heriotza hau ez traumatiko bezala izendatua izan da.
Bada, 2008az geroztik INPESCA arrantza enpresak gutxienez hiru langileren heriotza eragin du, bi modu traumatikoan eta azken hau modu ez traumatikoan, denak Ozeano Indikoan. Istripu hauek aztertzeko eta argitzeko traba handiak izaten ditugu, eta gardentasun falta handia da.
Heriotza ez traumatikoen atzean faktore ezberdinak daude eta lan kargak, erritmoak, estresak eta jarduera mota horretako bestelako faktoreek eragin zuzena dute. Hala, heriotza irmoki salatzeaz gain, arrantza sektorean gertatzen diren eskubide urraketek, hitzarmen duinen faltak, segurtasun neurririk ezak, etenik gabeko jardunaldiek zein lan neurri gogor eta arautu gabeen eragina azpimarratu behar dugu.
Horrez gain, hemengo enpresak dira hango itsasoak ustiatzen dituztenak, hemengo agintarien laguntzarekin.Ezaguna da Eusko Jaurlaritzaren apustu neurrigabea Atunontzi eta Altura handiko flota kudeatzen duten enpresekiko. Horrek, halaber, beste arrantza arteak gutxiesten ditu, baxurako arrantza bezala, askoz ere jasangarriagoak eta hurbilagoak direnak baina, plan estrategiko baten beharrean, itotzen ari direnak. Hala, arrantza sektore guztiak behar du lan baldintzen aldaketa eta arauketa legala, horrek eragina izango bailuke istripu eta heriotzen tasan.
Eusko Jaurlaritzaren arrantza politikek beste herrietako itsasoak ustiatzea dute helburu, eta horrek dakarrena da bertako herritarrak baldintza prekarioetan eta bizia galtzeko arriskuarekin kontratatzea. Hala, sasoi bateko sistema kolonialak erabiltzen dituzten enpresak diru publikoz lagundu eta, gainera, baldintzarik gabeko laguntza eskaintzen zaie. Hauek ere badira itsasoan gertatzen diren arrantzaleen istripuen errudun.
Horregatik, laneko osasun baldintza egokiak bermatu ditzaten exijitzen diegu enpresariei, eta Eusko Jaurlaritzari, aldiz, ereduaren inguruko norabide aldaketa eta laneko osasunaren betearazpena berma dezala.