Beasaingo CAFeko enpresa-batzordeak bi orduko lanuztea egin du gaur, 10:00etatik 12:00etara, manifestazio batekin batera, "Amiantoak hil egiten du” lemarekin. Hain zuzen ere, trengintza sektoreko hainbat enpresa batzorde mobilizatu dira bertan, CAFekoaz gain Euskotren eta Bilboko Metrokoak barne, amiantoak eragindako ondorio larriak salatzeko eta administrazio publikoek eta sektoreko enpresek euren gain hartu beharreko arazo dela aldarrikatzeko. LABeko idazkari nagusi Garbiñe Aranburu Beasainen egindako manifestazioan izan da, sindikatuko ordezkaritza batekin, amiantoaren biktimei eta haien senideei babesa emateko.
LABeko ordezkaritzaren buru, Garbiñe Aranburuk amiantoaren arazoaren larritasunaz ohartarazi du: "Amiantoa 2002an debekatu zuten, eta, orduz geroztik, ez dago inolako planik egon osasun arazo larri honen ondorioei aurre egiteko. Amiantoaren arazoari konponbidea ematea ez da lehentasun bat patronalarentzat eta instituzioentzat, eta horrek asko sumintzen gaitu. Gaur, oraindik orain, ez dago amiantoarekin lan egin duten enpresen erregistrorik; ez dago ere amiantoak kutsatuta gaixotu diren pertsonen erregistrorik. Gaur, oraindik orain, kaltetuek epaitegietara joan behar dute, euren gaixotasuna lan gaixotasun gisa aitortu diezaieten. Hainbeste urteren ostean, ez da Konpentsazio Fondoa abian jarri, kaltetu eta euren senideei babes ekonomiko eta soziala emateko".
Garbiñe Aranbururen hitzetan, "sindikatu gisa, jarraituko dugu egoera hau salatzen eta neurriak exijitzen, amiantoaren arazoa konpon dadin. Neurriak exijitzen jarraituko dugu lan istripuen eta lan gaixotasunen odolustearekin amaitzeko. Izan ere, bistan da langileentzat eskubide bat dela lanean ez gaixotzea eta ez hiltzea".
Arazo sozial eta sindikala
Amiantoaren ondorioek zuzenean mineral horrekin lan egiten duten langileengan dute eragina, baina baita zuzenean lan egin ez dutenengan ere, airean dagoena arnastuz,edo baita etxeko lanetan oinarrituak edo egoera txarrean daukagun materiaren desgastea tarteko. Zoritxarrez, ez ditugu ezagutzen eragina jasandako pertsonen eta biktima potentzial izan daitezkeenen benetako errolda eta larritasuna. Dena den, elkarte eta bitarteko ugarien arabera, 2020a funtsezkoa eta bereziki gogorra izango da garatutako herrialde guztietan. Izan ere, asbestosia esposizioa gertatu eta handik 20 edo 30 urtetara agertzen da.
Trenen sektorean ere, amiantoak ondorio larriak ekarri ditu langileen osasunean, gaur egun, mineral horrekin lan egin izanaren ondorioa da da biktima kopurua altua izatea. Tren-garraioko sektorearekin lotutako enpresa askotan jasaten ari garen eraginak, haietako asko heriotzeraino, agerian uzten du administrazio publikoek eta sektoreko enpresek aurre egin beharreko arazo larria dela.
Orain artean biktimak eta senideak konpentsatzeko egindako eskaerak guztiak modu sistematikoan isilarazi dituzte, kasu askotan gainera, prozesu hauei bakardadean eta beharrezko babesik gabe egin behar izan diete aurre biktimek eta senideek. Amiantoaren inguruan burututako auzi gehienak arrazoia eman diete eragina jasandako pertsonei, baina horretarako sistema judizialean batetik bestera ibili behar izaten dute, eta ez da bidezkoa, guzti honen erantzuleak nor diren denok dakigunean.
Hala, gaur, trengintza sektoreko langileak kalera atera dira, nahikoa dela esateko; nahikoa da erantzukizunak ez onartzeaz, eta lankideak hiltzen ari direnean, beste aldera begiratzeaz, gaia isilarazteaz eta ezkutatzeaz.
Hain zuzen ere, trengintza sektoreko enpresa-batzorde desberdinek amiantoaren aurkako honako dekalogoa aldarrikatu eta hori bete dezatela eskatu diete arduradun politikoei, administrazioei eta enpresei:
-Konpentsazio-funtsa lehenbailehen aktiba dezatela.
-Beren lanpostuan, etxean edo giroan zuzenean edo zeharka amiantoarekin kontaktuan egon zitezkeen pertsona guztien zerrendak egin ditzatela.
-Epaiketara joan beharrik izan gabe, amiantoarekin lotutako gaixotasunak aitor ditzatela. Epaien aurkako helegiteak jarrita eragina jasandakoen agonia luzatzeari eta egoera zailtzeari utz diezaiotela.
-Ikerketa-bidea modu aktiboan finantzatu eta abiaraz dezatela.
-Eraginpean egon zitezkeen pertsonen erretirorako koefiziente
murriztaileak eta gaixo dauden pertsonen laneko erretiroak aplika ditzatela.
-Amiantoaren tratamendua osasun publikoko arazo gisa har dezatela.
-Amiantotik eratorritako gaixotasunen eta amiantoarekin lan egin duten enpresen erregistroa.
-Amiantoa modu kontrolatuan kentzeko prozesua bidera dezatela.
-Amiantotik eratorritako patologiak detektatzeko programa
osasun-zerbitzu publikoetan.
-Osasunaren zaintza-plan espezifikoak eta asbestoaren eraginpean egon ziren langileen jarraipen sakona egin ditzatela enpresek eta osasun-zerbitzu publikoek.
Konpentsazio-funtsa erabat beharrezkoa da; izan ere, asko dira (Tailerretan zein etxeko kutsadura jasandakoak) amiantoarekiko esposizioa dela eta afekzioren bat jasan dutenak eta jasan dezaketenak mineral horrekiko esposizioa izan zutelako.
"Biktimek aitorpena lortuko dute errudunak epaitzen dituztenean. Lan hori guztiok elkarrekin abiarazi beharko dugu; izan ere, beti bezala, langile-klase osoari eragiten dion arazo sozial eta sindikala da", erantsi dute enpresa batzordeetako kideek.