Gaurko agerraldiaren helburua Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak datozen hilabeteotarako prestatu dituen ekimenak eta hemendik aurrera prozesua gidatuko duen koordinazio nazionala aurkeztea da. Mahaian eserita gaudenok koordinazio nazionaleko kideak gara.
Lehenengo ariketa, egoeraren diagnostiko amankomuna egitea izan zen. Ondorioa, larrialdi sozial eta nazionaleko egoeran aurkitzen garela izan zen. Zergatik? Krisi sistemiko eta global bat bizi dugu, zeinak aldi berean esparru anitzetan eragine duen: politika, ekonomika, ekoizpen modua, arlo soziala, ekologia, zaintza, bizikidetza eta balioak.
Egoera hau iraultzeko, bi izan dira adostutakoak. Batetik, euskal mugimendu sozio sindikala batzea; eta bestetik, Euskal Herriarentzat eredu berria eratzeko, alternatiba propioa garatzea.
Horrela, zailtasunaez eta aukeraz beteriko prozesu honetan murgildu ginen. Norbere iritzi, ekarpen eta zalantzetatik hausnarketa kolektiboa egitea lortu dugu. Batzea egikaritzeko, mugimendu sozio-sindikalaren Asanblada eratu genuen. Honek bi ardura bereganatu ditu, batetik, Euskal Herriko Eskubide Sozialen Karta eratzeko erabakia hartu eta bestetik, honetarako prozesu parte hartzailea martxan jartzea.
Karta osatzeko prozesu parte-hartzailea egin da, horizontala, dinamikoa eta demokratikoa. Prozesua bera eraldatzailea izan da. Lehenik eta behin, 2013ko urrian, metodologiari buruzko mintegia burutu ziren Bilbo, Donostia, Gasteiz eta Iruñean, eta Gida metodologikoa osatu. 180 pertsonek hartu zuten parte honetan, hausnarketa eta eztabaida prozesua, ahalik eta parte-hartzaileena izatea helburu, aniztasunetik eta norbanakotik hausnarketa kolektiboa egiteko. Prozesu honen fruituak izan dira 6 asanblada sektorial (aniztasun funtzionala, emakume migrariak, bazterketa soziala, euskara, aniztasun sexuala, asanblada feminista…) eta 7 Asanblada Nazional, 115 prozesu herri eta auzoetan, ekarpenen 150 fitxa eta 1.200 pertsona parte-hartzaileez gain. Eragileei dagokionez, 155 izan dira prozesuan parte hartu dutenak.
Prozesuaren emaitza, Karta, maiatzaren 31an onartu eta ekainaren 14an aurkeztu genuen Bilbon. Kartaren blogean duzue eskuragarri.
Euskal mugimendi sozio-sindikalak, urriaren 4ean, asanblada burutu zuen Eibarren Kartaren inguruko hemendik aurrerakoak eztabaidatu eta onartzeko.
Sentsibilizazioa, atxikimendua eta mobilizazioa izango dira urritik urtarrilera bitarteko lanaren ardatza. Herriz herri eta eskualdez eskualde, kartaren aurkezpena eta mobilizazioa, tokian tokiko atxikimenduak Kartari. Bigarrenik, eragile eta sozial eta sindikal bakoitzaren ekimen propioetan Kartaren erreferentzia eta hedapena landu eta hirugarrenik, interpelazio politiko eta instituzionala. Alderdi politiko eta instituzioei Karta aurkeztu (Nafarroako Gobernua, Eusko Jaurlaritza eta Aldundiak) eta babesa eskatu.
Martxoaren 14an, mobilizazio nazionala egingo dugu. Honekin bilatzen dugu atxikimendua islatu eta kontraboterearen benetako ispilua adieraztea, Kartaren balio politiko eta soziala indartuz. Mobilizazioaren lekua eta formatua zehazteke daude oraindik. Egungo eredu sozialak ez digu balio eta mobilizazio nazionalarekin eredu sozial alternatiboa aldarrikatuko dugu.
Honekin batera, bigarren ekimen bat egingo dugu 2015ean, urriaren 24an Bilbon burutuko den Alternatiba. Ekimen hau kokatzeko, komentatu iaz Baionan Alternatiben herrixka antolatu zela. Bertan, Europan zehar 2014 eta 2015. urteetan “10, 100, 1000 Alternatiba sortzeko” deialdia egin zen.
Alternatibaren helburua aldaketa klimatikoaren arloan mobilizazio maila indartsua sortzea, herritar presioa inportantea izan dadin COP-21ean (2015 bukaeran Parisen), Nazio Batuen Erakundeak Klimari buruz antolatuko duen goi-bileran, eta, ondorioz, bertan egoera aldatuko duten erabakiak har daitezen. Klima alda ez dadin sistema aldatu behar da. Helburua sisteman aldaketa sakonak lortzea da. Aldaketa klimatikoaren aurkako planteamenduak bere baitan daramatza eredu berriak. Euskal Herritik ekarpen polita egin daiteke.
Gure aliantzak sakondu eta indartzea da urriaren 24an Bilbon egingo den Alternatibarako helburua, Kartaren analisia eginez, sakontasunean. Honetarako, Kartako eskubideen garapena egingo da eta Kartan jasotako esparru ezberdinetan alternatibak landu. Ekimen honetarako, lan talde espezifikoa osatuko dugu Koordinazio Nazionalaren barruan.
Ekimen hauek aurrera eramateko, sektoreekin batera egingo da lana. Helburuak, Kartari atxikimendua eta prozesu soziala balioztatu, jendarte aldaketa landu sektore bakoitzaren ikuspegitik eta ekarpen propioa egin alternatibaren eraikuntzan.
Ekimen hau aurrera eramateko Asanblada Nazionala eta Koordinazio Nazionala jarriko dira martxan.
Gaur aurkezten dugun Koordinazio Nazionalaren funtzioak izango dira asanblada nazionalak erabakitzeko plangintza aurrera eramatea eta unean uneko aldarrikapenen garapena eta erantzun dinamikak artikulatzea.
12 kidek osatuko dugu Koordinazio Nazionala, 6 ordezkari mugimendu sozialetatik eta beste 6 sindikalgintzatik, herrialde eta sektore ezberdinetakoak.
Mugimendu sozialetako kideak:
– Mugimendu feminista: Amaia Zufia Erdozain
– Aniztasun sexuala: Ibai Fresnedo
– Eskubide sozialak: Walter Wendelin
– Ingurumena: Mila Elortza
– Osasungintza: Iñaki Moreno
– Gazteria: Endika Pérez
Sindikalgintzako kideak:
– ELA: Mikel Noval
– LAB: Edurne Larrañaga
– ESK. Txejo Ortega
– STEE/EILAS: Ana Pérez
– EHNE Bizkaia: Unzalu Salterain
– HIRU. Esteban Murumendiaraz.
Honetaz gain, Kartaren inguruan sortutako tokian tokiko taldeak ere badaude, esparru horretan dauden eragile nazional eta lokaletako ordezkariek osatuta. Hauen funtzioak dira Karta eta aldarrikapen desberdinen zabalpena eta eskualde edo herri mailarako planteatzen diren sozializazio, interpelazio, mobilizazio edo bestelako ekintzak antolatu eta bultzatzea.