Hainbat eragiletako ordezkariek, LAB sindikatukoak barne, Euskal Herriak Kapitalari Planto! plataforma aurkeztu dugu Bilbon, Sabin Etxearen aurrean. Hain zuzen ere, bizitzaren, guztion ongizatearen eta burujabetasunaren alde eta kapitalaren barneratzearen adierazpen nagusien aurkako salaketa eta herri mobilizazioa koordinatu, artikulatu eta areagotzeko apustua egin nahi dugu plataformaren bitartez.
Hauxe da Euskal Herriak Kapitalari Planto! plataformaren aurkezpen manifestua:
Gizartea eta planeta, bere osotasunean, inoiz ez bezalako desberdintasun, autoritarismo eta jasangarria ez den egoera batera bideratzen du kapitalismoak. Mundu mailako merkantilizazioa besterik ez dute buruan enpresa handi eta haien aliatuek. Guztia da merkataritzarako bideragarria, dena izan daiteke negozio ona: hezkuntza, osasuna, ura, energia, lurra, zaintza, erosketa publikoa, inbertsioak, merkataritza digitala, berrikuntza, etab.
Merkantilizaziotik datorren eraso honek, nagusikeria eta indarkeria handiagoak dakartza politikoki. Mundu mailako negozioak amaitzen diren lekuan hasten da demokrazia. Talde eskubideen eta giza kontrol publikoaren arautze eza da nagusi Estatu eremuetan. Eskualde eta mundu mailan -Europar Batasuna buruan dela- enpresa handien aldeko teknokrazia ezarri da, aldi berean. Prekarizatutako erdi demokrazia bideratzen duten herri burujabetza eta herrien eskubideen antitesia diren merkataritza itunak dira horren adibide argiena.
Bertako oligarkiaren eskutik, enpresa transnazionalek pribatizazio eta neurrigabeko ustiapenari lurraldeak eta guztion ondasunak eskaintzen dizkiete mundu mailako eremuan. Hau guztia, lurralde eta bertan bizi diren herriekiko batere begirunerik gabe. Biak eskubideak dituzten subjektu politikoak dira eta euren suntsiketak planeta jasangarria ez den egoera batera bideratzen du.
Gure bizitza arrisku larrian jartzen duten merkatu global eta enpresa transnazionalei oztopo geografiko, politiko eta sektorialak ezeztatzea da, azken finean, nahia: klase, genero eta arraza/etnia menpekotasunak hazten dira; pobreen arteko liskarrak areagotu; kolapso ekologikoa aurreratzen da, jasangarritasun estruktural ezean sakonduz; oraindik guztiona/publikoa dena salerosten da; mundu mailako arazo larriei aurre egiteko gobernu eza sortuko da, eta sistematik pertsona eta herrien kanporaketak biderkatu. Merkataritza hitzarmenek empresak edozein herritik “kanporatuak” izatetik babesten dituzten bitartean, pertsona errefuxiatuen eskubideen urraketak salatzeko justiziarik ezta auzitegirik ahalbideratzen ez duen sistema, alegia.
Sistema honetan, merkataritza-itunek eta inbertsioak babesteko akordioek enpresa transnazionalak babesten dituzte, herrialdeetatik “kanporatuak” izan ez daitezen; baina, aldi berean, ez dago justiziarik errefuxiatuentzat, ezta haiek jasaten dituzten eskubide-urraketak salatzeko aukera ematen duen auzitegirik ere.
Programa liberalen ugaltzearen ondorioa da aurreko guztia, gaur egun gainera, bere bertsio ultrenean. Honek guztiak, eskuin faxistenaren igoera dakar, baita herriaren borrokarekin hamarkada luzeetan zehar lortutako banakako nahiz talde eskubideetan atzerapausoak ere.
Eraso hau ere jasan dugu Euskal Herrian. Banketxeak erreskatatu dira, zor pribatua publikoan bilakatuz; oinarrizko zerbitzu publikoak pribatizatu dira; erreforma desberdinak direla medio, negoziaketa kolektiboa gutxienekotan geratu da; zerbitzu sozialak murriztu dira, etxegabetzeak bideratzeko legeak egin…
Burujabetasuna lapurtzen digute. Burujabetzaren alde borrokatu behar dugu herriok. Baina ez aberastasuna nola banatzen dugu erabakitzeko bakarrik, pertsonak erdigunean jarriz, baita zer, nola eta norentzat ekoizten dugun erabakitzeko ere. Lan eta giza politiken inguruko erabakiak gure lurraldean hartu behar ditugu. Horretarako, lan harreman eta babes sozialerako euskal eremuaren garapena ezinbestekoa da.
Herri bezala daukagun etorkizunak arduratzen gaitu. Horregatik guztiagatik, Euskal Herriak kapitalaren aurrean planto egiten du eta botere korporatiboaren ezarpenei aurka egiten die, daukaten forma daukatela ere (nazioarteko itunak, multinazionalen gehiegikeriak, finantza ekonomiaren erasoak…).
Era honetara, aniztasun sozial eta politikotik EH-k kapitalari plato! plataforma bultzatu nahi dugu, Euskal Herrian jasaten ari garen eraso kapitalistari erantzun soziala emateko. Bizitzaren, guztion ongizatearen eta burujabetasunaren alde eta kapitalaren barneratzearen adierazpen nagusien aurkako salaketa eta herri mobilizazioa koordinatu, artikulatu eta areagotzeko apustua egin nahi dugu:
• Enpresa transnazionalak: Euskal Herrian nahiz mundu osoan “euskal korporazioen” eraginen inguruko jarraipena egin eta mobilizazioak bideratuko ditugu. Askotan, interes orokorraren aurka, gure lurraldean instituzioek jarritako alfonbra gorriarekin ezartzen diren transnazionalen jarduerak aztertuko ditugu.
• Pribatizatutako politika publikoak eta korporazioen aldekoak: gehiengo sozialaren ongizatea mehatxatzen duten kapitalaren aldekoak diren politika publikoak alderatuko ditugu; herri nahiz autonomia mailako pribatizazio prozedurak, besteak beste, edo enpresa handien sarrera, zerga politika, industria politika, enpresa nazioartekotasuna, etab.
• Merkataritza itunak: gure bizitza eta burujabetasunarekiko kaltegarriak izango dira itunen ondorioak Euskal Herrian, are gehiago mota honetako akordiotan buru den Europar Batasunaren barruan. Itun hauek eta bere ekintza edo ez egiteagatik bermatzen dituzten haiek salatzea izango da gure lehentasuna.
• Kapitala defendatzen duten estatuz gaindiko erakundeak: Mundu Merkataritzaren Erakundea (MME), Banku Mundiala (BM), Nazioarteko Diru Funtsa (NDF), G-20, G-7, edo Europar Batasuna bera, mundu mailan merkataritza agenda inposatzeko sistemak erabiltzen dituen estatuz gaindiko erakundeak dira. Mobilizazioa eta salaketaren bitartez, hauek guztiak eraisten lagunduko dugu Euskal Herritik, gure herrian ekintzak antolatzen badituzte, batez ere.
Gaur egungo sistema sostengatzen duen arkitekturaren aurkako artikulazio eremua martxan jarri nahi dugu, hau da, merkataritza itun eta nazioarteko elkarteen babes politiko eta juridikoaren bitartez enpresa handiei erakundeek emandako laguntzen aurkakoa.
Kapitalaren aldeko zigorgabetasun logikaren aurka planto egiten dugu. Salaketa, mobilizazio eta desobedientzia zibil baketsuaren aldeko sormenezko estrategia barneratzaileak sortuko ditugu alde batetik, eta bizitza mota demokratikoago, jasangarriago eta bidezkoagoetara iragaten uzten diguten enpresa handiak arautuko dituzten alternatibak ezarriko ditugu, bestetik.
Bizitzaren, guztion ongizatearen eta burujabetasunaren alde, EH-k kapitalari planto!
Hauexek dira, momentuz, plataformarekin bat egin dugun eragileak:
1 Podemos Ahal dugu
2 EH Bildu
3 Ernai
4 UJCE-GK
5 PCE-EPK
6 ELA
7 LAB
8 Steilas
9 EHNE Bizkaia
10 ESK
11 CGT
12 Hiru
13 Omal-PcD
14 Mugarik Gabe
15 Mundubat
16 Ekologistak Martxan
17 Ingeniería sin Fronteras
18 Etxalde
19 Coordinadora ONGDs
20 REAS Euskadi
21 Komité Internazionalistak