2025-01-04
HomeEkintza SindikalaEgoera zaurgarrian dauden kolektiboen bizkar egituratzen ari da langabezia, eta prekaritatea, aldiz,...

Egoera zaurgarrian dauden kolektiboen bizkar egituratzen ari da langabezia, eta prekaritatea, aldiz, langile klase osoarengan

Langabeziak behera egin du Hego Euskal Herrian, iaz baino 6.837 langabe gutxiago daudelarik. Hala ere, horietako gehienak emakumeak* dira, eta nabarmentzekoa da gazteei erreparatuz gero, haien kasuan langabeen kopuruak gora egin duela, baita zerbitzu sektorean diharduten migratuenak ere.

Langabezia datuen azterketa bestelako adierazleekin alderatu beharra dago lan merkatuaren benetako argazkia osatzeko. Herritar gehiago lanean egon arren, hainbat kolektiboren baitan langabeziak gora egiten jarraitzen du, lan merkatuaren egoera hobetu ordez, langabeziaren zama egoera zaurgarriagoa duten langileen bizkar egituratuz. Langabeziak behera egin arren, aurreko enplegurik gabeko herritarren kopuruak 0,9 puntu gora egin du pasa den urtetik. Langabetuen gehiengoak, zehazki %58,85, emakumea* izaten jarraitzen du. Pasa den urtetik hona, 25 urtetik beherakoen langabeziak %4,68 egin du gora, bai eta zerbitzuen sektoreko migratuen langabezia kopuruak ere (%3,09 egin du gora). Pasa den urtean baino 13.653 kontratu gutxiago sinatu dira irailean eta horien artean, %72,61 behin-behinekoak izan dira (pasa den urtean baino 1,85 puntu gehiago).

Afiliazioa aztertuz gero, sortzen den enplegua gero eta prekarioagoa dela ondorioztatzen dugu, argi eta garbi. Afiliatu berrien artean, gizonen %79,4k lanaldi osoa duen bitartean, emakumeen* artean %59,2 dira lanaldi osoa dutenak. Lanaldi partzialean dauden afiliatu berrien egoera, aldiz, kontrakoa da. Modu honetan, gizonen %10,7k lanaldi partziala duen arren, emakumeen* artean %25,4koa da proportzioa. Lanaldi partzialean emakumeak* dira nagusi, lanaldi partziala duten afiliatu berrien artean emakumeak* %66,29 baitira.

Kontratu motak aztertzerakoan, aldizkako prekarioak nabarmendu ditu LABek, enplegu prekario zein ezegonkorra hauspotzen duen kontratu mota baita. Afiliatu berrien artean, irailean egin diren aldizkako finkoen artean %81,78 emakumea* izan da. Gogora ekarri behar da joan den maiatzetik abuztura, emakumeen* artean, batez beste aldizkako kontratu finkoen %66,13 eten zirela. Kontratu mota hau sektore feminizatuetan hedatzen ari da: jantokietako hezitzaileak, ikastetxeetako garbitzaileak….

Lan merkatuan prekaritatea egiturazkoa den bitartean, bizitza sostengatzeko beharrezkoak diren zaintza lanak ez daude modu orekatuan banatuta eta emakumeengan* erortzen dira gehienbat. Gainera, inongo aitortza sozial, politiko edo ekonomikorik ez duten lanak dira horiek. Era berean, zaintzarako zerbitzuak gero eta pribatizatuago daude. Horregatik ere, lan eta bizi baldintzen azterketa egiterakoan ezin da langabezia datuen azterketa hutsera mugatu, eta ikusmira zabaldu beharra dago langile klasearen errealitatea ezagutzeko.

LAB sindikatua lan zentroetan, kalean eta eraginkorrak diren bitarteko guztiak baliatuz borrokatzen da langile klase osoaren lan eta bizi baldintzak duinak izan daitezen. Hori dela eta, azaroaren 30ean Greba Orokor Feminista egingo du, Zaintzarako Eskubide Kolektiboa aldarrikatu eta urgentziazko aldaketa batzuk exijitze aldera. Inoiz ez delako berandu, baina denboran gehiago atzeratu ezin daitekeelako. Zaintza eskubide kolektiboaren alde ari da sindikatua, eta horretan jarr

AZKEN ALBISTEAK | ÚLTIMAS NOTICIAS

Industria sektorearen gainbeherak lan baldintzak prekarizatzen ditu eta enpleguaren kalitatea okertu

Hego Euskal Herrian 137.735 langabe zeuden 2024ko abenduan, aurreko urtean baino 37 gutxiago. Nafarroan eta Bizkaian, aldiz, langabeziak gora egin du (hurrenez hurren, 367 eta 309 langabe gehiago daude). Pasa den urtearekin alderatuz, Hego Euskal Herriko langabe kopurua antzerakoa izan arren, sektoreka ezberdintasunak daude eta horrek, zuzenean eragiten du enpleguaren kalitatean.

[IRITZIA]: UPNren boto emaileak eta fiskalitatea

Imanol Karrera LABeko Nafarroako bozeramaileak fiskalitatearen inguruko iritzi-artikulua idatzi du.

Gutxienez 63 langile hil dira lan-istripuan 2024an

Gaur, urtarrilaren 2an, jakin dugu I.P.C. 41 urteko langilea hil zela abenduaren 30ean Zornotzako Forest Trafic SL enpresan. Hildako langilea inbentario-lanak egiten ari zen biltegian orga jasotzaile batekin, eta garraiatzen ari zen zamaren zati bat gainera erori zitzaion, ezagutzen ez ditugun arrazoiengatik.