Langileek sinadurak jasoz agertu eta abalatu den mozio proposamena honakoa da:
Udala Bilbon etxez etxeko laguntza zerbitzua eskaintzen den prestazioaren titularra da. Udalak zerbitzuaren prestazioa azpikontratatzen du, merkataritza lehiaketen bidez. Honen prestazio zuzena merkataritza-enpresentzat lan egiten dugun etxez etxeko laguntzaileok bete ohi dugu.
2009. urteaz geroztik, udalak xedatu dituen ordu kopurua etengabe gutxitu da, zerbitzu orduen %30a baino gutxiago izanik. Horrek egoera kaltegarriak ekarri ditu berarekin, laguntza zein lan arloan.
Alor sozio-asistentzialari dagokionez:
• honen ondorioz gero eta talde handiago bati murriztu zaio babes maila; era berean, zerbitzu orduak gero eta urriagoak dira eta zerbitzuaren kalitatea kaskartu da. Horrela, lanorduak urritzeaz gain, lan egindako ordu bakoitzeko gero eta betekizun gehiago egiten dira.
Lan arloari dagokienez, hamarkada luze askotan funtsezko zerbitzu hau bete izan dugunok, ia denok emakumeak, enpleguaren eta lan eskubideen galera jasan izan dugu urtez urte.
• Hamaika behin behineko langile egotzi dituzte multzoka, gehienetan lege iruzurrean gainera. Behin-behineko kontratazioa da enpresek gehien maite duten kontratatze-politika. Xede horretan, malgutasunari egokitutako baliabide batez doitzen dira, nahieran lanaldi partzialean diharduten langileak kontratatzen dituzte, nahiz eta batzuetan benetako arrazoirik ez izan eta lege iruzurrean egin. Ezarri beharreko hitzarmen kolektiboan agindu gutxiengoak ere ez dituzte betetzen. Gaur egun, enpresak ukatu egiten dira lege iruzurrean lotutako kontratu mota hauek arautzera nahiz langileen legezko ordezkaritzarekin, aipatu behargin horiei bermatzen dien lan poltsak adostera ere.
• Ez dira bermatzen kontratuaren arabera bete behar ditugun orduak ere, gure baldintzak aldatzen dituzte, Hitzarmen Kolektibotik deslotuz, soldata eta kotizazioa galduz. Langileen portzentaje handi batek lanaldi partzialean dihardu.
• Azken hiru urteotan, gure lan baldintzak kaskartzeaz gain, eros ahalmenaren ia %3a galdu dugu, 2013 eta 2015 urteetako soldata izoztearen ondorioz. Horren salbuespena 2014a izan zen, hilero 8 € eguneratu ziren lanaldi osoan.
• Enpresek langileei eta Langileen Legezko Ordezkaritzari egozten diete kontingentzia arruntek eta profesionalek eragindako absentismo maila handia. Hala ere, ez diegu gogorik nabaritzen haien eginkizunak betetzeko, ez eta langileei bermatzeko prebentzio neurri egokiak kalterik jasan ez dezaten lan egite hutsagatik.
Enpresa hauetan lan egiten duten gehienak emakumeak dira, hamaika urtez lan egindakoak gainera. Horrek kalte egiten dio hauen osasunari. Gaitzen artean, gihar eta hezurduretako ondoezak, jatorrian, askotan, lana nahita uzteko, eskubideak galduz, eta erretiro aurreratua eskatzearen arrazoiak dira.
Nolatan jazo daiteke egoera hau, gero eta jende gehiagok honen premia dutenean jasaten duten menpekotasun mailei aurre egiteko? Nolatan saltzen dira zerbitzu honen erabiltzaileak, gizarte-zerbitzu publiko batez ari garenean, merkatal-enpresa hauen oinpean?
Era berean, Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzua murrizten ari da eta Bizkaiko Foru Aldundiaren txosten baten arabera: Bizkaian menpekotasun graduren bat adierazten duten pertsonen %46ak ez du ezelango kanpo zerbitzurik jasotzen.
Bien bitartean, Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzua hondatzen ari da, eta harekin batera gure lan baldintzak. Bizkaiko Aldundiak, urtero, familia ingurua zaintzeko partida hedagarri handiagoa bideratzen du. Prestazio ekonomiko horrek ohiz kanpoko izaera du, Menpekotasun Legearen arabera.
Udalak eta Aldundia honen arduradunak izan arren, zerbitzu honen titularrak direlako, kanpoko enpresetara esleituz enpresa pribatuen esku uzten dute, zeintzuk zerbitzuaren kalitatea eta eskaintzen diren baldintzak baino, irabaziak lehenesten dituzten. Enpresek merkaturatzen dute zerbitzua.
Etxez etxeko Laguntza Zerbitzuak nahiz beste zerbitzu batzuk, horren beharrezkoa den enplegua sortzeko aukera eskaintzen dute. Horrek erakusten digu sektore publikoak ekonomiaren pizgarri izan behar duela. Horrez gain, bermatzen digu horren premia dutenei kalitateko zerbitzua eskainiko zaizkiela, eta horretarako, pertsonak behar besteko estalduraz hornituko direla.
Honengatik guztiarengatik, Udalbatzak bere gain hartzen ditu honako AKORDIOAK:
• Berma dadila ezarri beharreko hitzarmen kolektiboa beteko dela pleguetan.
• Langile laguntzaile eta teknikari oro subrogatuko dela eta kontratuetan aitortzen zaizkion orduak bermatuko direla.
• Zerbitzua lehengoratzeko prozesuari ekingo zaiola, udalek beraiek kudea dezaten eta gizarte-kaudimen urriko enpresa talde baten esku utzi izanak eragin duen egungo zerbitzuaren merkaturatzea zuzendu dadin. Horrela, zerbitzuaren kalitatea eta laguntzaileen lan baldintzak hobetuko dira.
• Aldi batez bermatuko dira laguntzaileen kontratuetan adierazten diren zerbitzu ordu guztiak. Zerbitzuan ematen diren orduen intentsitatea handituko da eta erabiltzaile kopurua areagotuko da, gaur egun ez bezala, zerbitzuaren intentsitatea orduko handitzen baita.
• Sektorearen Negoziazio Kolektiboan bitartekaritza lanak egingo dira, lan baldintzetan funtsezko hobekuntzak eman daitezen.
• Behin-behineko kontratazioa arautuko da, behar den bakoitzean, Langileen Legezko Ordezkaritzarekin adostutako lan poltsen bidez. Horrela, enpresen aldebakartasuna kontratatzean gaindituko da eta behin behineko langileen egonkortasuna handituko da.
• Langileen osasunari kalterik eragingo ez dion zerbitzua bermatuko da. Enpresek, egokiak gerta daitezkeen prebentzio neurriak bideratuko ditu helburu horretan.
• Zerbitzua gauzatzeko ezarri diren estandarrak bete daitezen, kontrol publikoa bermatuko da, bitarteko zorrotzen bidez.
• Zerbitzuaren prestazioa ebaluatuko da aldiro, alderdi guztien partaidetzaz eta horri egokitutako baliabideez.