Gertakari honek baieztatu egiten digu Urkullu buru duen Gobernuaren Hezkuntza Sailak, langileen osasunari dagokionez, zein den egin duen benetako hautua. Behin eta berriz salatu dugu, 27.000 langileez osaturiko talde honetan, arrisku psikosozialen egoerak izugarri kezkatzen gaituen gaia dela, hauetako gehienei ez zaielako arrisku psikosozialen ebaluaziorik egin.
LABek salatu du ez dagoela horretarako baliabiderik: EAE osoan zehar sakabanatuta dauden ehunka ikastetxetan diharduten 27.000 langileez arduratzeko teknikari psikosozial bakarra dago.
Langile hauetako asko prekarietate egoeran diharduten (baliabide eza, denbora eza, ikasleen premia bereziak artatzeko gabezia, etab) behin-behineko irakasleak dira. Askotan, etxetik abiatu eta kilometro asko egin behar izaten dituzte lanaldi murriztuak betetzeko, eta horrela puntuatu ahal izateko.
Beste alorretan, adibidez, sukaldeetako eta garbiketako langileen artean, eginkizunak eta betekizunak zehaztu gabe izateak estres egoerak eragiten ditu, eta horrek hamaika ika-mika dakartza berekin. Sailak eta Mutualia Mutualitateak hauen lan-jatorria ukatzen dute, eta norberaren gatazkatzat edo arazotzat jotzen dituzte.
Ez dezagun ahantz langile-kopurua murrizteak, hezkuntza berezian adibidez, lan-karga fisiko eta mentala handiagoa izatea ekarri duela, eta “burned out” egoerak sortu dituela ere.
Hau guztia arrisku psikosozialen arriskuak, hedabide guztietan, gainditzeke dagoen ikasgai gisa salatzen ari den unean gertatzen da. Frogatu da, medikuaren bajak eragiteaz gain, herri-diruaren xahutze garrantzitsua dakarrela.
Izatez, ekar ditzagun gogora Angel Toña sailburuak, Laneko Segurtasun eta Osasunerako Europako Agentziak egin zuen Goi-bileran esan zuena: “laneko segurtasunak eta osasunak “bere biziko garrantzia du” Eusko Jaurlaritzarentzat”.
Adierazpen hauek eta Lakuako gobernuaren Hezkuntza Sailak darabilen prebentzio dinamikak ez dute zerikusirik, eta izatekotan, zerikusi txikia dute.
Galdetzeke dago adierazpen horiek, prebentzioaren bidez, laguntzak eta subentzioak handi ditzaketen enpresa pribatuei esleitzen zaizkien bakarrik. Esleitu, mutualitateak gehiago finantzatzeko esleitzen dira (adibidez, Mutualia, Fremap, Asepeyo..).
Horren adierazgarri, aurten, 2015. urtean, Hezkuntza Sailak, arriskuen prebentzioari dagokionez, 300.000 eurotako aurrekontutik, guztira, 231.960 euro kanpora bideratu ditu.
LABen ustez, diru hori baliabide, langile eta bitarteko gehiago izango lituzkeen prebentzio zerbitzua handitzeko esleitu behar da, egiazko eta kalitateko prebentzioa gara dadin, eta sortuko diren lanpostuetan lanak inor gaixotu ez dezan. Kalitate txarreko prebentzioa ere prekarietatea da.