Langileak gutxiesten jarraitzen dute. Oraingoan, arazoa lanorduak dira, nahiz eta LABek eta Langileen Batzordeak kontratazioaren arloko kexak aurkeztu dituzten.
Nafarroako Ospitaleguneko Zainketen Zuzendaritza langileen eskubideak urratzen ari da, aprobetxatuta irizpide garbien falta dagoela eta kontratazioaren arloan indarrean dagoen legeria ez duela ezagutzen. Gainera, Profesionalen Zuzendaritzaren eta Gerentziaren onespenarekin ari dira; izan ere, horiek egoera baliatzen ari dira plantillaren oinarrizko eskubideak ezabatzeko, kontratazioaren kudeaketan eraginkortasun falta dela medio.
Zainketen Zuzendaritza langileak behartzen ari da, alarma egoeran gerta zitezkeen premiak asetzeko guardian eman zituzten orduak berreskuratzera.
Gaur egun, ez dute arazorik produktibitateak ordaintzeko jarduera eta kolektibo jakin batzuei –langile faltagatik-, baina profesional askok irailean kobratu gabe lan egitea nahi dute, indarreko legeria urratzen ari diren arduradun batzuek derrigortuta (zenbait langilek udan itzuli behar izan dituzte alarma egoeran emandako orduak).
Kontua da unitate batzuk egutegiak egokitzen ari direla, eta langileak ordu horiek itzulitzera behartuta daudela. Langile batzuek hiru egutegi aldaketa jasan dituzte dagoeneko aurten. Nafarroako Osasun Zerbitzuaren antolaketa negargarria izan da; profesional askok “lan-karga faltagatik” beren etxeetan egon behar izan duten bitartean, beste askok, Covid instalazioetan edo Oinarrizko Osasun Laguntzan, besteak beste, ez dute behar besteko baliabiderik izan behar adinako bermearekin etenik gabeko aktibitate latzari erantzuteko. Antolaketa kaxkar hori ez dute zertan langileek ordaindu.
Abusu horren aurrean, garrantzitsua da alderdi legal batzuk gogoratzea:
– 2020ko ekainaren 21ean amaitu zen martxoaren 14ko 463/2020 Dekretuak araututako alarma-egoera, eta sei aldiz luzatu zen, honako egunotako saioetan: 2020ko martxoaren 25ean, apirilaren 9an, apirilaren 22an, maiatzaren 6an, maiatzaren 20an eta ekainaren 3an.
– Martxoaren 29ko 10/2020 Errege Lege Dekretua, ordaindutako baimen berreskuragarria arautzen duena, martxoaren 30etik apirilaren 8ra bitarte lanik egin gabeko orduak berreskuratzeko eman zen, egun horretan lanean jarraitzen zuten enpresetako langile horiek konfinatzeko. Errege Dekretu hori ez zaie aplikatuko “funtsezko zerbitzuetan” lan egiten duten langileei. 10/2020 Errege Dekretua, beraz, ez zaie aplikatuko orduak itzultzera behartzen ari diren Osasunbideko langileei.
– Urriaren 20ko 11/1992 Legearen 25.4 artikuluak ezartzen duenez, ezarritako lanaldiaren iraupenetik gora egiten den lanordu bakoitzaren ordez, atseden-denboragatiko konpentsazio ekonomikoa eman ahal izango da, honela:
– Laneguneko ordu bakoitzeko: ordubete eta berrogeita bost minutu.
– Igande edo jaiegunetako ordu bakoitzeko: bi ordu.
– Osagarriak ordaintzea. Covid pazienteak artatu dituzten langile guztiek jasoko dute, alde batetik, txanda-osagarria (hiru hilabeteko baldintza aplikatu beharrik gabe), betiere txanda-aldaketak izan badituzte; eta, bestetik, arrisku-osagarriaren %2. Ez dago alderik langile finkoen, lanpostu hutsa duten edo ez duten behin-behineko langileen edo Covidengatik kontratatutakoen artean; Ospitaleguneko Zuzendaritzak ordu horiek ordaindu ditu unitate-burutzek emandako zerrendak aintzat hartuta.
LABek Santos Induráin Kontseilariari eta Carlos Artundo zuzendari nagusiari gogorarazi nahi die beharrezkoa dela plantillak egindako lana balioestea, are gehiago kontuan hartuta Covid-19aren balizko gorakada, osasun-langileen eskasia eta krisi honen ondorioz nozitzen ari diren nekea. Argi utzi nahi dugu haiek direla krisiaren kudeaketaren arduradun nagusiak; ez langileak, ezta herritarrak ere.
LAB sindikatuak, beraz, salatzen ditu Coviden krisia artatu duten osasun-arloko langileen lan-baldintzak. Langile horiei, gainera, gaur egun oinarrizko eskubideak kentzen ari zaizkie, aldi horretan langileen kudeaketa negargarria egin delako. Era berean, inplikatuta dauden profesional guztiak praktika horiek salatzera animatzen ditugu.