Garbiñe Aranburu koordinatzaile orokorrak eta Oihana Lopetegi Ekintza Sindikaleko eta Negoziazio Kolektiboko idazkariak LAB sindikatuaren 2021-2022 ikasturteko ekintza sindikalari buruzko txostena aurkeztu dute prentsaurrekoan. Kurtso honetan 168 borroka eman dira. Horrela, borrokak %32,28 areagotu dira aurreko txostena oinarri hartuta. Horietatik 94tan, greba presente egon da.
Aranbururen esanetan, ikasturte honetan prezioak igo egin dira, bizitza garestitu egin da eta langileek eta pentsiodunek erosteko ahalmena galdu dute. Langile-klasea pobretu egiten da, eta gobernuek eta erakundeek hartzen dituzten neurriak ez dira nahikoak prekarizazio eta pobretze hori geldiarazteko.
Pandemiaren ondoren eta Ukrainako gerra aitzakiatzat hartuta, fase kapitalista berri batean sartu gara. Munduko ordena berri baterantz goaz eta oligarkiak eta elite ekonomikoak dira munduaren norabidea zehazten dutenak.
2008ko krisian bankuak erreskatatu ziren. Pandemia garaian farmazeutikak aberastu egin dira, eta Europako Funtsak diru publikoa oligopolio energetikoa eta enpresa transnazional handien esku uzteko modu bat dira. Orain, Ukrainako gerra aitzakiatzat hartuta, arma enpresak aberastuko dira.
Diru gehiago bizitzak suntsitzeko, jendearen bizi-baldintzak hobetzeko erabiltzen ez den dirua. Izan ere, nondik aterako da gastu militarra handitzeko dirua? Zerbitzu publikoak desegitetik, pentsio publikoak ahultzea eta pribatizatzetik, gizarte-prestazioak murriztetik edo bultzatu nahi den errenta-itunetik.
Ez dago borondate politikorik beste eredu ekonomiko eta sozial bateranzko eraldaketari ekiteko, ez zaio ekin nahi lanaren banaketari eta aberastasunaren birbanaketari. Soldatak hobetu behar dira eta fiskalitatea aldatu behar da.
Langileoi geratzen zaiguna antolakuntza eta borroka dira. LABentzat, ikasturte honetako lehentasun nagusia mobilizazio-ziklo berri bat aktibatzea beharrezkoa zenaren ideia elikatzea izan da. Gure zeregina borroka horiek antolatzea izan da, grebak eta mobilizazioak ugaritzen laguntzea. Txostenaren datuek berretsi egiten dute borroka sindikalen aktibazio hori errealitate bat dela.
Eta hori egiten ari gara sindikalismo berri bat praktikan jarriz. Sindikalismo horrek langile guztien errealitatea kontuan hartzen du, sindikalismo feminista eginez, gazteen prekaritateari aurre eginez eta arrazakeriaren aurkako sindikalismorako bidea irekiz.
Eta sindikalismo berriak borrokarako estrategiak eta moldeak berritzea dakar. Eraginkortasunean irabazteko eta gatazkak ez luzatzeko.
Ikasturte honetan, nabarmentzekoa da greba eta mobilizazio kopuruak gora egin duela. Patronalek eta erakundeek egiten duten moderaziorako deiak ez du eraginik izan Euskal Herriko langileengan. Krisi-egoera hori ez dugu guk sortu, eta ez dugu onartuko ondorioak langileok pairatzea.
Gorakada horrek joera bat markatzen du. Langileok borrokatzen badugu, beti egiten dugu aurrera. Borroka horiek guztiek zuzeneko eragin positiboak dituzte borrokan ari diren kolektiboetan, eta, zeharka bada ere, langile-kolektibo osoan.
Gatazkak areagotu egin dira, eta hiru ondorio atera daitezke honetatik:
(1) Aberastasuna banatzeko eta bidezko gizarte-eredua eraikitzeko borrokak dira.
Irekita dauden borroka horien guztien bidez bidaltzen diren mezuak oso argiak dira: soldata duinak nahi ditugu, ez dugu enpleguaren malgutasuna eta prekarizazioa bermatuko, ezta lan-harremanetan sortzen diren dualizazioa eta arrakalak ontzat eman ere.
Langileoi presio egiten ari zaigu erosteko ahalmenaren galera onar dezagun, eta erantzuna ezezko biribila izan da. Hona hemen erantzuna: ez dugu ontzat emango KPIaren igoera kontuan hartzen ez duen soldata-igoerarik. Hori da irekita dauden gatazka askotan jokoan dagoen gai nagusietako bat.
Malgutasuna areagotzea ez da lan-harremanak modernizatzea, prekarizatzea baizik. Ez dugu Mercedesek aldarrikatzen duen modernizazio hori nahi. Enpresa horrek, dituen dimentsioekin eta lortzen dituen onurekin, eredu izan beharko luke, eta enplegu duina bermatu.
Mercedeseko langileek badakite zer den malgutasuna eta zer dakarren berarekin, kontziliatzeko ezintasuna eta prekaritatea. Multinazionalak xantaia egiten die langileei eta langileak ez dira kikiltzen, oso argi hitz egiten ari dira, enpresa geldiarazten ari dira.
Eta horretan guztian, sumingarriena eta lotsagarria EAJ-Confebask binomioak gobernatzen dituen erakundeen jarrera da. Urkullu jaunak, xantaia egiten duen multinazional baten egoitzan bertan, prekaritatea onartzeko eskatu digu. Beti enpresen alde, inoiz ez langileen alde.
Dualizazioari eta lan-munduan gertatzen diren arrakalei ezetz esaten ari gara. Horrek azaltzen du sektore feminizatuetan, sektore berrietan, hala nola riderretan edo etxeko langileetan, gatazkak asko areagotu izana.
(2) Borroka-eremuak eta -moduak zabaltzen ari dira.
Esan bezala, atomizazioak eta prekaritateak borroka sindikala zailtzen dute, baina aktibatzea zailagoa den eremuetan ere sortu dira borrokak.
Langile-klasea askotarikoa da, prekarizazioak forma desberdinak hartzen ditu eta aniztasun horrek borroka horietako bakoitzera egokitzea eskatzen du. Borrokak ahalik eta eragin handiena izan dezan, garrantzitsua da sektore edo enpresa bakoitzean biderik egokiena aukeratzea patronalari ahalik eta presio handiena egiteko, bai eta interpelazio politiko instituzionala ere.
(3) Indarren arteko korrelazioak hobetzeko, garrantzitsua da ezberdinen arteko akordioak bilatzea eta aliantzak sortzea.
Interes korporatiboak alde batera utzi behar dira. Guk fronte sozioindikalak artikulatzearen aldeko apustua egin dugu:
• Jakina da hainbat estrategia sindikal daudela. Gure apustua kointzidentziak bilatzea izango da, batu gaitzakeena bilatzea, eta borroka-helburuak partekatzen ditugun lekuetan, gure apustua ahalik eta anitzenak izango diren intersindikalak sortzea izango da.
• Borrokak gizarteratzearen alde egiten dugu, gatazka enpresatik herrira eta eskualdera zabaltzeko eta elkartasuna lantzeko. Gizarte-eragileekin lankidetzan arituz eta borroken elkarguneak bilatuz. Adibidez, Aiaraldean, intersindikalekin eta osasun plataformekin, edo Irizarren gatazka, non gazteen elkartasuna landu den…
“Ikasturte honetan markatu du honezkero datorren ikasturteak ekarriko duena”, amaitu du bere hitzartzea LABeko koordinatzaile nagusiak.