Aroztegiko lanak, Baztan ibarrean -Lekarozen, zehazki- espekulazio bat suposatzen dutenak, pelotazourbanistikoa dira bete-betean. Aroztegia eskuinaren proiektu turistikoa da enpresaburuen mesederako egina: luxuzko hotela, 200 hektareako golf zelaia eta 228 etxebizitza.
Eskuindarren proiektu guztietan bezala, interes alderdikoiak (NA+, Geroa Bai eta PSN) eta enpresa-interesak (Aroztegia Jauregia, S.L.) nahasi egiten dira, eta, azkenean, demokraziari berari gailentzen zaizkio, baita inguruko auzotarren borondate herrikoiari ere, gehienak Aroztegia proiektuaren aurka agertu baitziren herri kontsultan. Barkos (Geroa Bai) eta Txibiteren (PSN) gobernuek, beti Barcinaren (UPN) interes ilunei jarraituz, proiektu hau onartu eta garatu dute horretarako Udalez Gaindiko Proiektu Sektorial bat erabiliz (UGPS). UGPS hori planifikazio exekutiborako tresna bat da, proiektu horiek ukitzen dituzten udalerriei eta beren erakundeei proiektuak batere oztoporik gabe inposatzeko.
Covid-19k eragindako osasun eta gizarte krisiak agerian utzi ditu sistema kapitalistaren gabeziak, planetarentzako garapen ez-iraunkorraren eredua; gure herriak, haien zerbitzuak eta gure bizitzako esparru guztiak merkataritza-gai bihurtzen dituen kontsumo eredu bat. Alde horretatik, Aroztegia proiektuak arrisku eta kalte sozio-ekonomiko handiak ditu lurralde eta biztanleendako: euskararen erabilera murriztea, prezioak gehitzea, zerbitzu eskasak izatea, ur eta energia kontsumo handia, turismoaren menpeko tokiko ekonomia, lanpostu prekarioak sortzea…
Hori guztia ulertzeko datu bat: Lekarozen, 350 biztanleko herri batean, 228 etxebizitza eraiki nahi dituzte 750 turistarendako. Horrek bertze herri bat sortzea eta egungo errealitatea erabat aldatzea dakar. Ikuspegi horretatik, Aroztegia ez da NA+, PSN eta Geroa Bai-k besarkatua duten kapitalismo berdea ere. Ez trantsizio energetikorik, ez ekologikorik, ez antzekorik. Betikoa, betikoendako, betikoen kontura.
OBRAS Y SERVICIOS TEX SL enpresak lanak hasi zituen, nahiz eta Nafarroako Kontratu Publikoen Administrazio Auzitegiak baldintza-agiria bertan beherautzi zuen eta esleitzeko prozedurarekin jarraitzeko ezintasuna adierazi zuen.
LAB sindikatuak bere garaian erreklamazio bat aurkeztu zuen Nafarroako Kontratu Publikoen Auzitegian, Aroztegia proiektua urbanizatzeko obren baldintza-agiri erregulatzailearen aurka. Izan ere, baldintza-agirian ez dira zehazten zein diren irizpide sozialak baloratzeko esleipenerako irizpideak, eta, beraz, legez kontrakoak dira, Kontratu Publikoei buruzko apirilaren 13ko 2/2018 Foru Legearen 2.3 eta 64.6 artikuluak ez betetzeagatik.
Nafarroako Kontratu Publikoen Administrazio Auzitegiaren uztailaren 23ko 64/2019 ERABAKIAREN bidez, LAB sindikatuak aurkeztutako erreklamazioa ebatzi zen, baldintza-agiria bertan behera utzi zen eta esleipen-prozedurarekin jarraitzea ezinezkoa zela adierazi zen.
Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiaren Administrazioarekiko Auzietako Salak lehengo auzitegi horren akordioa berretsi zuen 2020ko ekainaren 15eko 137/2020 epaiaren bidez, deuseztatzeko erabakiaren aurka bertze aldeak jarritako errekurtsoa ezetsiz.
2021eko martxoaren 18an zuinketa-akta sinatu zen (obrak hasteko dokumentua), eta adierazi zen OBRAS Y SERVICIOS TEX SL enpresa adjudikazioduna dela, Nafarroako Kontratu Publikoen Administrazio Auzitegiaren uztailaren 23ko 64/2019 erabakiaren bidez baliogabetutakobaldintza-agiri eta kontratazio prozedura hartan (2020ko ekainaren 15eko 137/2020 Epaiaren bidez berretsi zen baliogabetze hura).
Beraz, Zuzenbidearekin bat, onartezina da baldintza-agiria baliogabetua duten eta adjudikazioa geldiarazia duten obrak hastea.Ikuspuntu demokratikotik, eskandaluzkoa da Nafarroako Gobernuak eta TEX enpresak darabiltzen inpunitatea, legetik at dauden obrekin jarraituz eta konponezinak diren kalteak eraginez. Era berean, tamalgarria da CCOO sindikatuak bere egitea eskuin muturraren eta patronalaren kontakizuna, herritarrak errepresioaren erdian kokatu dituena. Enpresa, bai, bada erantzulea, eta hari zuzendu behar zaizkio legez kanpoko obra batzuk geldiarazi eta ez jarraitzeko.
Benetan deigarria da, eskandalua izateraino, enpresaburuek, legeak eta ebazpenak erabat betetzen ez dituztelarik, geldirik egon beharko luketen obra batzuekin libre eta zigorgabe jarraitzea. Eta hori guztia, Nafarroako Gobernuaren, patronalaren, poliziaren eta botere judizialaren arteko adostasun argian. Poliziak eta botere judizialak kapitalaren aginduei bakarrik erantzuten diete, protesta sindikalerako eskubidea erabiltzean sindikalistak atxilotzeko, edo herritarren borondatea defendatzen duten alkateak epaitzeko, kasu honetan gertatu zen bezala.
LAB sindikatuak txalotzen du herritarren ekimen eta protestei esker, makineria erretiratuta, jarraitu behar ez diren legez kanpoko obrak oraingoz geldiarazi izana.Lan hori, bide batezerranda, Administrazioari zegokion. Gainera, gure elkartasuna adierazten diegu Guardia Zibilaren jazarpena jasan duten pertsona guztiei; izan ere, poliziak despistatu samar ibili dira, eta atzendu dute legez kanpoko lan horiek gelditzea. Hortaz, LABek exijitzen du obrak behin betiko gelditzea, eta Zuzenbidearen aurkako obren hasieran tartean diren arduradun politikoei eta enpresaburuei eska dakizkiekeen erantzukizunak argitzea.
Era berean, LABek Nafarroako Gobernuari eskatzen dio Aroztegia proiektua amaitutzat eman dezala, inguruko biztanleek adierazitako borondate herrikoi eta demokratikoa kontuan harturik. Trantsizio eko-sozialista eta feminista abian jartzeko unea da, Baztanen lan eta bizitza duina bermatuko duten proiektuak, ingurunea zainduz eta inguruko behar eta errealitate sozio-ekonomikoaren arabera.
Azkenik, LABek bere atxikimendua erakutsi nahi dio maiatzaren 15erako Aroztak herri ekimenak antolatu manifestazioari (Elizondoko plazatik plazatik abiatuko da 17:30ean). LABek langile klaseari dei egiten dio Aroztegia proiektua behin betiko gelditzeko ekimenetan parte hartzera.