COVID19k eragindako alarma egoerak eta hartu beharreko neurriek agerian utzi dute gizarte zerbitzuen euskal eta nafar sistemaren hauskortasuna. LAB sindikatuak behin eta berriz salatu duena argitzeko test bat da.
LAB sindikatuarentzat, pertsonen osasuna bermatzea da lehena eta funtsezkoena. Horregatik, eta beste neurri batzuen artean, pertsonen osasuna babesteak berekin dakar pertsona ahulenei zuzendutako gizarte-zerbitzuak modu eraginkorrean indartzea, kutsatzeko arriskua hilgarria izan baitaiteke, gertatzen ari den bezala.
Horregatik, hasiera-hasieratik, gizarte-zerbitzu guztietan, hirugarren adinekoentzako egoitza-zentroak, etxez etxeko laguntza-zerbitzua, etxeko enplegua, esku-hartze sozialeko zentroak eta zerbitzuak, dibertsitate funtzionala duten pertsonentzako zentroak eta zerbitzuak, lan-osasunaren arloko jarduera-protokolo eraginkorrak negoziatu eta aplikatzea eskatu dugu, gizarte-sektore ahulena osatzen duten langileen eta, beraz, erabiltzaileen osasuna babesteko. Baita COVID19 ere, eta, egoera horretan, zerbitzu horiek funtsezkoak direnez, zaindu, zabaldu eta indartu behar dira.
Hala ere, gure atal sindikal guztiek jarduera-protokoloak eta prebentzio-neurriak prestatzen eta aplikatzen laguntzeko eta ekarpenak egiteko duten eskakizun eta jarrera arduratsuari, beste behin ere, ez zaio jaramonik egin.Ahalegina handia izan da eta izaten jarraitzen du.
Publikoak baina pribatizatuak diren zerbitzuak kudeatzen dituzten enpresen eta administrazioen beren aldetik, zerbitzuen titular eta finantzatzaile izanik, erantzukizunaren eta ondo egitearen irudi publikoa ematen ari da, baita etsipenaren irudi publikoa ere, eta erabat kontrolik gabeko egoera baten aurrean erantzukizunak diluitzen ari da, eta erantzule bakarrak dira.Haien ahaleginak zentroetako benetako egoera iragazi eta zabal ez dadin dira.
Egoitza-zentroetan, COVID-19an, ez da jarduera-protokolo eraginkorrik eta egokirik egin lantoki bakoitzerako, eta, gainera, ez dira ezartzen ari.Maskara egokirik eta norbera babesteko bestelako ekipamendurik ez dagoenez ia azalarekin eta bereziki ahulak diren pertsonekin egiten den jarduera batean, langileak eta erabiltzaileak kutsatze ia segurura bidali behar dira. Ondorioak ezagutzen ditugu.
Gainera, asetasunera arte salatu dugun bezala, Eusko Jaurlaritzak eta Navarrok ezarritako erregulazioaren ondorioz zentro horietan langile nahikorik ez dagoenez, ezohiko prebentzio-neurriak ezartzeak lan-karga handiagoa dakarkio zentro horietako lan-karga onartezinari. Beraz, protokolo egoki eta eraginkorrik ez izatea, norbera babesteko ekipamendurik ez izatea eta prebentzio-jarraibideak betetzeko zailtasunak izatea. Emaitza hirugarren adinekoen zentroetan zabaltzen hasi da, eta ez dakigu zein izango diren jarduteko jarraibideak.
Antzeko egoera gertatzen ari da Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzuan; etxeko laguntzaileak etxetik etxera joaten dira eguneroko bizitzako oinarrizko jarduerak garatzeko zailtasunak dituzten pertsonei laguntzera eta arreta ematera, maskararik gabe, haien osasunerako eta erabiltzaileentzako arrisku argiarekin. Kutsatzea, etxez etxe eta bere familia-ingurunera zabaltzeko arriskuarekin.
Bereziki larriak dira Eudelek (Euskadiko Udalerrien Elkarteak) egindako oharrak, zeinaren bidez maskarak kutsadura-zantzu argiak dituzten zerbitzuetan baino ez baitira erabiltzen.
Larriagoa da etxeko langileen egoera, sektore hori erabat ikusezin bihurtu baita; izan ere, administrazio batek ere ez ditu egoera horren eta egoera horren aurrean gomendioak egiten.
Testuinguru horretan, ia kriminala da Eusko Jaurlaritzak industria-jarduerari norbera babesteko ekipamenduez hornitzearen aldeko apustua egitea, funtsezko sektoreetan eta pertsonen osasuna zaintzera bideratutako sektoreetan hornidurarik eza erabatekoa denean.