EAEko Goi Auzitegiak bi ebazpen eman ditu LABek eta ELAk Eusko Jaurlaritzaren aurka (zehazki Garapen Ekonomiko eta Azpiegitura Sailaren aurka) oinarrizko eskubideen urraketagatik (osasuna, bizitza eta integritate fisikoa) sartu zuten demanda dela eta; demandan galdegiten zen indargabetu zezatela funtsezkoak ez diren jarduerei berrekiteko aukera ematen duen “argipen oharra”. Auzitegiak dio ez duela gaitasunik kautelazko neurriak ezartzeko eta horrela oinarrizkoak ez diren sektoreetan lan egiten duten milaka pertsonaren osasuna eta bizitza bermatzeko.
Ebazpenetako batean Goi Auzitegiak alderdiei eta Ministeritza Fiskalari hiru eguneko epea ematen die alegazioak aurkez ditzaten Lan Aretoak auzia ezagutu eta ebazteko duen gaitasunari buruz. Hain zuzen, Eusko Jaurlaritzak muturreraino malguagotu zuen oinarrizko zerbitzuaren kontzeptua, Errege Dekretuaren esanahiaren kontra (oinarrizkoak ez diren jarduerak geldiaraztea), eta funtsezkoak ez diren beste zerbitzu eta jarduera industrialak baimenduz (jarduera hauetako beharginak lanpostuan arriskuan jarriz kutsatze-bektore bilakatuze), harik eta alarma egoeraren beraren oinarriak zapuzteraino: “Herritarren osasun eta segurtasuna babestu, gaixotasunaren hedapena gelditu eta osasun publiko sistema indartu”.
Gainera, beste auto batean Goi Auzitegiak esaten du ez daukala gaitasunik ELAk eta LABek eskatutako kautelazko neurriak aplikatzeko; bi sindikatuok Eusko Jaurlaritzaren “argitzeko oharra”ren eragina geldiaraztea eskatzen zuten, ezetsi aurreko lehen urrats gisa. ELAren eta LABen iritziz auzitegi honi badagokio hain erabaki urgente eta beharrezkoa hartzea, areago milaka pertsonaren osasuna eta bizitza arriskuan dagoenean, eta koronabirusaren pandemia mugatzeko ordu bakoitzaren balioa izugarria denean. Bestalde, Nafarroako Lan Arloko Auzitegiak oraindik ez du ebazpenik argitaratu ELAren eta LABen demandari buruz, zeina sindikatuok sartu zuten Maria Chiviteren Gobernuak egindako “argitzeko oharra”ren aurka.