51.000 sinaduren ibilbildearen etorkizuna ostegun honetan erabakiko da. Otsailaren 7ko Legebiltzarreko Osoko Bilkuraren bigarren puntuan, Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak aurkezturiko Herri Ekimen Legegilearen (HEL) eztabaidari bide ematen zaion erabakiko da. Aste honetan bertan jakingo dugu ekimenaren eztabaida demokratikoa bermatzen den edo ukatua izaten den.
Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartako eragileok agerraldi bat egin dugu Bilbon. Hauxe da egin dugun irakurketa:
Orain astebete iragarri moduan, PSErekin izan ezik, Legebiltzarra osatzen duten gainontzeko taldeekin bilera desberdinak egin ditugu: EH Bilduk eta Podemosek bere babesa eman badigute ere, EAJ eta PPrena kontrako zentzuan joan da. Aipatu dugun moduan, PSEk bilera deialdiari erantzun ez badigu ere, Gobernua sostengatzen duen taldea izanik, ezezko jarrera izanen duela aurreikusten dugu. Eta gauzak horrela, berriro ere, babes sozialaren inguruko eztabaida faltsuan ixteko arriskua dago. Are gehiago, gure ekimena eragotziko balitz, EAJ eta PSE-k aurkezturiko lege proposamenaren eztabaidari soilik bide emanen litzaioke.
Babes sozialean hain garrantzizkoa den prestazioa lege proposamen baten bidez aldatu nahi izateak, gobernuaren izaera demokratiko eza agerian uzten du. Are gehiago, horrela tramitatu nahi izanak helburu argia izan du: gure HEL neutralizatzea. Eztabaidaren ibilbide berak hori ondorioztatzera eramaten gaitu. 2017ko maiatzean EAEko Gobernuak bere proposamena aurkeztu zuen 18/2008 legea erreformatzeko. Proposamen horrek "Diru Sarrerak Bermatzeko Errenta hobetzeko oinarrien dokumentua" izan zuen izenburutzat.
Gobernuak, orduan, proposamen horren premia honelaxe justifikatu zuen: Jaurlaritzak "babes sozialeko euskal sistemaren finantziazioa sendotzeko eta bere iraukortasuna bermatzeko, adostasun zabaleko itun soziala bultzatu behar" duela, alegia.
Proposamen hori aurkeztu zutenetik, gaia jorratzen duen Legebiltzarreko batzordean hainbat aurkezpen eta agerpen egin izan dira. Kartak ere bertan parte hartu zuen, bere balorazio ezkorra azalduz.
Gauzak horrela eta behin eztabaida zabalduta, Kartak 2018ko martxoan HEL aurkeztu zuen. Horren helburua gaur egungo legeak aldatzea, Diru Sarrerak Bermatzeko Errentaren zenbatekoa duina izan dadin, premia duten pertsona guztiek eskuratu dezaten eta etxebizitza eskubide efektiboa bermatua izan dadin.
Apirilaren 28an Legebiltzarrean EAJk eta PSEk, hasitako prozesu parte hartzailea zartatu zuten lege proposamena aurkeztuz; emandako arrazoia, erreformaren onarpena azkarrago egin behar zela esan zuten, alegia, eztabaida eta bermeak mugatzea besterik ez zuten bilatzen, gai horren inguruan preimiazkoa den adostasun soziala ekidituz.
Lege proposamen horren erreferentzia Jaurlaritzak duela urtebete aurkeztu zuen oinarrien dokumentua da eta, beraz, erreforma neurri berberak dakartza. Neurri horiek bere momentuan hainbat kritika jaso zituzten, gaur egun indarrean dagoen araudiarekin konparatuta DBE murriztera baitatoz. Mugimendu sozialek, gehiengo sindikalak eta aurkeztutako HELak agerpen parlamentarioetan azaldu eta eskatutakoari entzungor egin eta bere momentuan kritikatutako neurriei eutsi diete.
Gauzak horrela, Kartak hurrengo osteguneko osoko bilkuran bere HEL defendatuko du. Kartak, 51.000 sinaduren ahotsa eroanen du Legebiltzarrera. Kartak hurrenez hurren, bestelako babes sozialaren beharraz, kohesio sozialaren beharraz eta eztabaida demokratikoaren beharraz arituko da legebiltzarrean.
Zentzu horretan, Legebiltzarrari eztabaidari bide ematea eskatzen diogu. Halaber, Eusko Jaurlaritza osatzen duten taldeen izaera antidemokratikoa salatuko dugu eta beraiek aurkezturiko lege proposamenaren kontra agertuko gara HEL neutralizatzeko asmoz sortua izan delako, egungo babesa murrizten duelako are gehiago eta jendartean ireki beharreko eztabaida ekiditzen duelako.