2024-12-04
HomeEkintza SozialaSortzen ari den enplegua prekarioa da

Sortzen ari den enplegua prekarioa da

Langabeziaren beherakada ez da erregimen orokorreko afiliazioaren igoerarekiko proportzionala.

Pasa den urtetik, Hego Euskal Herrian langabeziak behera egin du (235 langabe gutxiago dago, 138.077 langabe daudelarik. Jaitsiera hori, ordea, lurralde edota kolektiboen artean modu desorekatuan gertatu da.

• Nafarroa, Gipuzkoa eta Bizkaian langabeziak gora egin du; Araban, aldiz, langabeziak beherakada nabarmena izan du, %3,19ko jaitsiera. Ondorioz, Hego Euskal Herrian langabezia jaitsi den arren, herrialde gehienetan langabeziak gora egin du.

• Langabeen %58,4a emakumea* da. Emakumeen* artean langabeziak gora egin duen bitartean (354 langabe gehiago), 589 gizon gutxiago daude langabezian.

• 25 urtetik beherakoen langabeziak ere gora egin du (%3,98).

• Migratuen artean, langabeziak gora egin du, zerbitzuetan (%3,17) eta aurreko enplegurik gabekoen artean (%8,64).

• Sektore guztietan langabeziak behera egin arren, aurreko enplegurik gabekoen artean gora egin du, eta 662 langabe gehiago daude.

Azken 5 neurketatan errepikatzen ari den joera izanik, egoera estrukturala dela ondoriozta dezakegu. Izan ere, langabezia orokorrak behera egin arren, kolektibo zaurgarrien artean langabeziak gora egiten jarraitzen du.

Pasa den hilabetearekin alderatuta, datuak zertxobait aldatzen dira, egoeraren hobetze zantzuen adierazle baino, gabonetako kontratazio kanpainaren ondorio dira. Zentzu honetan, pertsona gehiago daude lan bila eta emakumeen* langabeziak behera egin du behera. Dena den, 24.350 kontratu gutxiago sinatu dira (%27,51 jaitsi dira kontratu mugagabeen artean eta %20,83 behin behinekoen artean).

Afiliazioa maximo historikoetan dago Hego Euskal Herrian; beraz, inoiz baino herritar gehiago dago lanean kontratuarekin. Langabeziak, ordea, ez du maila berean behera egin eta jaitsiera lausoa izan du. Migrazio fluxuen eraginez, Euskal Herrira lanera etorri direnak ugaritu eta gero eta emakume* gehiago lan merkaturako igarobidea egitearen (inaktiboetatik aktibora pasatzearen) ondorioz gertatu dela pentsa liteke.

Azaroan 13.644 afiliatu gehiago dago erregimen orokorrean Hego Euskal Herrian %73,64 zerbitzuak sektorean kokatzen delarik. Azken urtean sektore guztietan afiliazioa igo bada ere, zerbitzuen sektoreko igoera nabarmendu behar dugu (zerbitzuetan 19.149 lanpostu gehiago daude azken urtean, industrian 3.027 igo den bitartean). Zerbitzuak sektorean gertatzen ari den afiliazioaren igoera nabarmena azken urteetako joera nabarmena da. Izan ere, 2009.urtetik, zerbitzuak sektoreko afiliazioa %11,5 igo den bitartean, industrian %23,1 jaitsi da.

Sortzen ari den enplegua zerbitzua sektorean izateak (azken urtean sorturiko afiliazioaren %82,68a zerbitzuetan jazo da), lan baldintza prekarioak nagusi dituen enplegua ugaritzen ari delako zantzuak ematen dizkigu, enpleguaren kalitatea kezka iturri nagusi bilakatuz. Kasu honetan ere, genero arrakala egon badago, jardunaldi partziala dutenen artean %68,28 emakumeak* dira (emakumeen* %25,4a jardunaldi partziala duten bitartean, gizonen artean %11,2 dira).

Lan merkatuan prekaritatea egiturazkoa da, lan baldintzatan prekaritatea kronifikatzen ari da. Kapitala eta bizitzaren arteko gatazkak, langileriaren oinarrizko eskubideak merkantilizatuz, pribatizatuz edota murriztuz, etekina gutxi batzuen esku uzten du. Egoera honi aurre egiteko, LAB sindikatuak langile guztientzat 1.600 eurotako gutxieneko soldata aldarrikatzen du, Akordio Interprofesional baten bidez egingarria litzatekeena. Era berean, eredu soziekonomikoa bera eraldatzeko premia azpimarratu nahi du gaurkoan, euskal langile guztientzat zein herritar sektore zabalek etorkizuneko bizi proiektu bizigarriak edukitzea ahalbideratuko dituena.

AZKEN ALBISTEAK | ÚLTIMAS NOTICIAS

Ia 100 langile migratu eta arrazializaturi eman diegu prestakuntza lan-eskubideen eta antolaketa kolektiboaren inguruan

Urrian eta azaroan, ikastaroak egin ditu LABek Azkoien, Bilbo, Gasteiz eta Ondarroan.

Abenduaren 5ean eta 7an greba Arabako ostalaritzan hitzarmen duinaren alde

Abenduaren 5ean, osteguna, goizeko 10:00etan elkartuko gara Gasteizko LAB sindikatuaren egoitzan (Fermin Lasuen, 13 ), hiriko hainbat auzotan propaganda jarri eta informazioa banatzeko. Abenduaren 7an, larunbata, kalejira egingo dugu Andra Mari Zuriaren plazatik 13:00etan.

Ez gatoz bat EAEko Osasun Mahaian gaur aurkezturiko bigarren faseko dokumentuarekin

Aldi berean, Jaurlaritza kritikatu dugu diagnostikoari egindako bozka partikularra ezkutatzen ari delako.