Oihana Lopetegi Ekintza Sindikaleko idazkariak eta Uxue Artetxe Lanbideko delegatuak agerraldia egin dute Gasteizko Parlamentuko Lan eta Enplegu Batzordean, EAEko Enplegu Legearen inguruan sindikatuak duen jarrera azaltzeko. Honela, eskumen osoak aldarrikatu dituzte enplegu politikaren esparruan, egungo markoa gaindituz, Euskal Herriko Lan Kodearen norabidean. Sindikatuaren Programa Sozioekonomikoan jasotako banaketa hirukoitzaren ildotik (zaintza, enplegua eta ondasunaren banaketa) joan dira LABen ekarpenak.
Gogoratu dute LABek Lan Harremanetarako eta Babes Sozialerako Euskal Esparrua aldarrikatzen duela, Euskal Herrian bertan eta Euskal Herriarentzat diseinatutako enplegu politikak garatzea ahalbidetzeko ezinbesteko bitarteko gisa. Horrela, proposatzen diren lege eta araudiek egungo markoa gainditzera jo beharko lukete.
Honela, eskumenen mugak aipatu ditu Lopetegik, EAEn ez dugulako politika pasiboak garatzeko eskumenik: “enplegua eskubide subjektibo moduan onartu den arren, berau praktikan jartzeko tresnak zehaztea falta zaigu”.
Enplegu Legearen gabezietan sakondu du Lopetegik: “ez diogu markoa gainditzeko eta marko propio baterantz urratsak emateko bokaziorik ikusten. Ez du Estatuagandik menpekoa izango ez den elkarrizketarik bultzatzen eta ez dio legeak berak definitzen duen enplegu duin hori bermatzeko akordio interprofesionalei erreferentziarik egiten”.
Legean egiten den lan duinaren definizioa ere kritikatu du Lopetegik, ez baititu lana eta enplegua bereizten, eta horrek zaintza lanak, ordaindu gabekoak batez ere, ikusezin bihurtzera garamatza . “Zaintza lanak ez dira ez sozialki ezta ekonomikoki aitortzen”, gaineratu du.
Euskal Enplegu Sarea sortzea ere ahalbidetuko du legeak. Lopetegik zehaztu du “ikuspegi horrek ardura lan bila dabilen langilearen gain ezartzen du, administrazioak langile guztientzat enplegua bermatu beharko lukeenean langile guztientzat, eta berme hori gauzatu ezean prestazio bidez indemnizatu ez betetze hori”.
Lopetegik salatu du legeak lan eskaintza guztiak plataforma bakarrean jasotzeko helburua badu ere, enpresarien borondatearen esku uzten duela hori horrela izatea, bere esanetan: “Lanbide plataforma bakarra bihurtzeko aukera galdu da”.
Lanbideren pertsonifikazio juridikoaren berregituraketa ere aipagai izan du Lopetegik: “Zuzenbide pribatuko entitate publiko gisa definitzen da eta honek ere kezkatu egiten gaitu”. Egun, Lanbidek lan-eskaintzen %4 soilik kudeatzen duela ere gogoratu du.
Lanbideko langileen ikuspegia
Uxue Artetxe Lanbideko delegatuak bertako langileen ikuspegitik aztertu du legea. Horrela, gogoratu du Lanbide zuzenbide pribatuko erakunde publiko izan zela iraganean 11 hilabetez, eta denbora-tarte horretan langileen kudeaketa negargarria izan zela.
Lanbide zuzenbide pribatuko entitate publiko bihurtzea herritar zein langileentzat “arriskutsua” dela adierazi du Artetxek: “Desabantailak baino ez ditugu ikusten, baita kontrol ekonomikorik eta kudeaketa-kontrolik ez izatea ere, Funtzio Publikoak gainbegiratu beharko ez duelako”.
LABen iritzia “1.000 milioi euroko aurrekontua eta 1.200 langile dituen erakunde autonomo batean pribatizazioari ateak irekitzearen aurkakoa” dela gaineratu du Artetxek, eta aldaketa bultzatu duten alderdien aldetik justifikazio eta aldaketa horren beharraren azalpen serioa eskatu ditu.