Pasaden irailaren 1etik, Larrialdiak (lehen sozietate kooperatiba zena, eta orain S.L.a bihurtua) eta Eulen enpresak Bizkaiko Larrialdi Osasun Garraio Sarearen (RTSU erderaturik) ardura lortu zutenetik, sektore honek bizi duen prekarietatea era tamalgarrian areagotu da. Enpresaren gerentziak ez ditu pliegoen baldintzak betetzen.
Hori dela eta, langileak ezin dute gehiago jasan egoera. Lan segurtasunarekiko beharrezkoak diren konponketak egiten ez direlarik, deskantsurako legediak exijitzen dituen lantokiaren gutxiengo baldintzak ez dira bermatzen. Lan baldintzen duintasun gabezia salatzen dute sarean diarduten langileak.
Bajen plangintza eskasa, langileen ordezkarien ordu sindikalen kudeaketa tamalgarria eta batipat, oporraldien antolakuntzaren gabeziak, zerbitzua erabateko kaos batetara eraman du. Bizkaitar guztiontzat, eta diru publikoz mantendua den ezinbesteko osasun zerbitzu baten larrialdi egoera salatzen dute sindikatuek; Osasun Sailaren erantzukizun utzikeria leporatuz.
Egun gehienetan, lanaldia bukatu beharreko txanda (12 orduko lanaldiaren ostean) erreleborik ez duela aurkitzen da, eta zerbitzu nahitaezkoa izanik, lanpostuan mantentzera derrigortua aurkitzen da, hitzarmen kolektiboak espreski debekaturiko aparteko orduak egitera derrigortuz, enpresak ordezkoren bat bidali arte. Errelebo askok, 36 orduko lanaldiaren ostean egin izan dira.
Larrialdiak-Eulen UTEak bideratutako beste pirateria enpresarial adibide bat Bakioko basean aurki genezake. Bakioko udalerriak uztailean, abuztuan eta irailean “oinarrizko bizi euskarri” (soporte vital básico) anbulantzia bat du. Hilabete horietarako, 12 orduko lanaldiak egiteko langileak kontratatu beharrean, enpresak Bilboko Errekalde eta Zorrozako lankideak (lehen ISCAN enpresaren kudeaketaren ardurapean) xantaiatu ditu, beraien egun libreetan, eta Bizkaiko hitzarmenaren lan baldintzak aplikatzearen trukean Bakioko txandak egiteko. Lankide hauek nahikoak ez izanik Bakioko txandak betetzeko, beste lankideei eskaini zaie hitzarmenak debekaturiko aparteko orduak sartzera. Gaur egunerarte, Larrialdiak-Eulen enpresak hiru hitzarmen ezberdin aplikatzen ditu lan berdinak egitearren, batetik bestera 400 eta 700 €tako diferentziak direlarik.
Oporraldietarako kontrataturiko langile bakanak praktikako kontratupean hartu ditu enpresak, hitzarmenak jasotzen duen soldataren % 60a ordaintzen dietelarik, lanaldi esklabotzaren ordainetan. Ez dute koadrante finkorik, edozein momentutan jaso dezaketen deien zain direlarik txandaldiak betetzeko. Egoera horretan, badira praktiketako lankideak 30 egunetan 2 egun besterik atzeden hartu dituztenak.
Sindikatuek, herritarrei eta Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailari, zer nolako zerbitzua eman daiteken galdetu nahiko lieke, esplotazio lan baldintzetan, soldatak garaiz kobratzen ez direlarik , funtzionamendu egoki eta lan segurtasunarekiko beharrezkoak diren baldintzak bermatzen ez diren egoeran.
Ba al du Darpon Jaunak estresaren ondorioz bajen, “burn out” sindromearen, lepoko eta bizkarreko lesioen kopuruen berri ? (errekurtso askotan, lateral mailak ez du funtzionatzen, gaixoa pultsuan jaso beharrean aurkituaz, horrek dakarren lepoko eta bizkarreko arazoekin).
Ba al dakite herritarrek noren esku utzia den guztion osasunean ezinbesteko garrantzia duen zerbitzua ?.
Instituzioei zerbitzu honek eskatzen dituen ezinbesteko kalitate parametruak berma ditzala exijitzen diegu. Bildu dadila salaketa hau bideratzen duten sindikatuekin egoera tamalgarri honi irtenbidea bilatze aldera.
Gure ustetan, interbindea oso erraza da: UVI mobilak bezalaxe (16 urte eskas funtzionamenduan darabiltenak) RTSU zerbitzupean gabiltzanok, administrazioaren menpean izan gaitezela exijitzen dugu. Enpresa publiko bat izan dedila kudeaketaren arduradun, azken 3 urteetan pairatutako egoera tamalgarri honi bukaera emateko.