Kalitatezko osasungintza publiko baten defentsan hartu ditugu kaleak

Osakidetzako sindikatuok, langileek eta herritarrek gure haserrea kaleratu dugu Gasteiz, Bilbo eta Donostian, osasungintza publikoaren egoera larria dela eta. Lehen mailako arretaren kolapsoa eta ospitaletako gainkarka pandemiaren aurreko egiturazko arazo baten ondorio direla salatu dugu, eta konponbideak exijitu ditugu.

Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hiriburuetan egindako manifestazioek asteotan egindako mobilizazio dinamikari jarraipena eman diote, egoera jasanezina dela ohartarazteko. Sindikatuok nbarmendu dugun bezala,  gaur egungo osasun krisiak are gehiago larriagotu du pandemiaren aurreko egiturazko egoera bat. 2019an, lehen arretako langileek hiru greba egun egin zituzten orduan bizi zen egoeraren larritasuna salatzeko. 2022. urtean, okerrera egin du egoerak.

Pandemia, aitzakia

Kolektiboaren lan baldintzak eta herritarrei eskaintzen zaien arreta kalitatea areago prekarizatzeaz gain, pandemia aitzakia bihurtu da Osakidetzak murrizketak aplikatu eta pazienteak osasun publikora iristea zailtzeko. Horrekin guztiarekin batera, plangintzarik eza, errefortzurik eza eta inbertsiorik eza eta pandemiaren kudeaketak eragindako lan kargaren igoera esponentziala direla eta, lehen arreta soken kontra jarri du. Lehen arreta eraisteko programatutako estrategiak aurrera jarraitzen du, eta Osakidetzak COVID 19a erabiltzen jarraitzen du egiturazko defizita estaltzeko.

Horrela bakarrik ulertzen da, lehen olatutik ia bi urtera, seigarren olatuari baliabiderik, antolakuntzarik eta plangintzarik gabe aurre egitea; duela hilabete batzuk Osakidetzak 4.000 profesional alde batera uztea erabaki izana; hilabeteotan egoiliarrei doan lan egitea eskatzen ari izatea; plantillaren behin-behinekotasun-tasa % 60koa izatea; txertaketa- eta miaketa-ekipoak desegin izana; bajak, oporrak eta bestelako absentziak ez ordezkatzea; kutsatzeak gora izanik, lehen arretako zentroen ordutegiak murriztea erabaki izana; eta abar luze bat.

Egoera kezkagarria izan arren, Eusko Jaurlaritzak ez du urratsik egin aipatutako arazo larriak konpontzeko.

Premiazkoa da Osakidetzaren aurrekontua handitzea Europako Batasuneko batez bestekora iritsi arte (BPGren %7), horren %25 lehen arretara bideratuz; plantillak berehala indartzea eta giza baliabide nahikoz hornitzea kategoria guztietan, milaka plaza sortuz aldi baterako milaka langile finkatzeko, gehiegizko aldi baterako kontratazioarekin amaitzeko eta lan-kargak arrazionalizatzeko; gainera, premiazkoa da lehen egunetik absentzia guztiak ordezkatzea; azken batean, osasun publikoa eta, bereziki, lehen arreta lehenestera eta indartzera bideratutako estrategia bat, hamarkada bat baino gehiago daramatzan desegite programatuarekin alderatuta.