Enplegu Zerbitzu Publikoen bulegoetan erregistratutako 169.877 langaberekin amaitu da 2020. urtea Hego Euskal Herrian. Erdiak baino gehiago emakumeak dira (%55,1), eta horrek agerian uzten du genero-arrakalak bere horretan jarraitzen duela.
Birusaren hedapenak eragindako krisiak urtea amaitzeko 24.212 lanpostu suntsitu ditu, Gizarte Segurantzako afiliazioak urte batetik bestera izan duen beherakada ikusita. Baina kopuru horri beste 53.084 enplegu gehitu behar zaizkio, zeinak abenduan etenda egon baitira ABEEE baten ondorioz.
Horrenbestez, azken saldoa eman lezakeena baino askoz ilunagoa da, soilik kontuan hartuta ofizialki erregistratutako langabeziaren bilakaera, 22.517 pertsona gehiago bildu baititu aurreko urtearekin alderatuta.
Bestalde, enpresaburuen lan-kudeaketako eredua salatzen jarraitu behar da; izan ere, gazteak eta beste kolektibo ahul batzuk “erreserba-armada” gisa erabiltzen ditu lan prekarioetarako eta gaizki ordaindutakoetarako. Lanpostu horiek dira lehen sakrifikatuak gaizki emanak datozenean.
Izan ere, abenduan langabeziak %15,3 egin du gora urtetik urterako datuetan, baina gazteenen artean (25 urtetik beherakoak) langabeziak % 42,5 egin du gora.
Aurtengo urtea bereziki gogorra izan da, covid-19aren pandemiak markatu baitu. Orain balantzea egin behar da, alderdi azpimarragarrienetako batzuk eta etorkizun hurbilerako erronkak aipatuz.
Ildo horretan, garrantzitsua iruditzen zaigu gogoratzea oraindik lan-erreforma indargabetzeko dagoela. Bere alderdirik kaltegarrienak ere ez dira zuzendu.
Gainera, Gobernu zentralak LGSa izoztea erabaki du, eta, ondorioz, gutxieneko kotizazio-oinarria, hau da, prestazio sozialen zenbatekoa kalkulatzeko balio duena, hala nola erretiroa edo langabezia.
Neurri horrek langile klaseko sektore ahulenei eta pobretuenei kalte egiteaz gain, 2021eko soldata-negoziazioan beheranzko presioa egiteko seinale argia ere bada.
Legealdiaren amaieran 1.200 euroko LGS lortzeko promesa gero eta urrunago dago. Nolanahi ere, zenbateko hori motz geratuko litzateke Hego Euskal Herrian, ez baitator bat gure lurraldearen errealitate sozioekonomikoarekin, ezta soldata-egiturarekin ere.
Eta, azkenik, erretiro-pentsioa kalkulatzeko epea 25 urtetik 35 urtera luzatzeko aukera aztertzen ari da gobernua. Mehatxu hori azkenean zehazten bada, pentsioen zenbatekoa %5,5 jaitsiko da, batez beste.
Ziur gaude inork ez digula ezer oparituko. Gure indarrak eta gure ekintza sindikalaren eraginkortasuna baino ez ditugu.