Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartako eragileok protesta ekintza bat egin dugu Eusko Legebiltzarraren egoitzaren aurrean, Gasteizen, EAJ eta PSE alderdiek Diru-sarrerak Bermatzeko Errenta murrizteko aurkeztu duten lege proposamena bertan behera utz dezatela eskatzeko. Hain zuzen ere, eskubideak bi alderdi horien eskuetan domino piezak direla irudikatu dugu. Joan den astean iragarri genuen 2020ko urtarrileko bigarren hamabostaldian greba orokorra egingo genuela, lan, bizitza eta pentsio duinen alde. Gaurko mobilizazioa deialdi horretatik egingo dugun lehena izan da, gehiago ertorriko direlako datozen asteetan, greba orokorra bitartean.
Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak deituta, bertako eragileok mobilizazioa egin dugu Gasteizko Legebiltzarraren aurrean. Hain zuzen ere, EAJ eta PSE talde politikoek "Diru-sarrerak bermatzeko eta gizarteratzeko lege proposamenean” jasotako murrizketak salatzeko protesta izan da. Bi alderdiek lege proiektua tramitatzeko PPren babesa izan dute.
Gasteizko Legebiltzarraren aurrean mobilizatu gara DSBEren Erreforma kentzeko eskatzeko. Zoritxarrez, ez da gizarte-prestazioen sisteman horrelako murrizketetara jotzen dugun lehen aldia: etxebizitza bakoitzeko DSBE kopurua 2 urtera murriztea; erroldatze-baldintza urtebetetik 3 urtera luzatzea; DSBEren zenbatekoa %7 murriztea 2012tik; DSBEak azken 7 urteetan LGSrekin duen lotura kentzea, aurrekontu-bidez…
Orain, berriz ere, Eusko Jaurlaritza osatzen duten alderdiek landutako proposamenak sartzeko baldintzak gogortu eta eskubideak murrizten ditu, honako hauen bidez:
• Etxebizitza bakoitzeko DSBE bakarra ezartzea, etxebizitza berean bizi diren pertsona guztiak bizikidetza-unitate bere-
ko kidetzat hartuz, nahiz eta familia-harremanik ez egon.
• Eusko Jaurlaritzak mespretxatu egiten du errealitate gordina; izan ere, bizikidetza-unitateak etxebizitza partekatzera behartzen ditu, baliabide ekonomiko urriak dituzten eta alokairuen eta hipoteken prezio altuei modu independentean aurre egiteko gai ez diren pertsonak edo familiak direlako.
• DSBEaren zenbatekoa Lanbide arteko Gutxieneko Soldatatik bereiztea, lurzoru bat bermatzen baitzitzaion eta lan-errealitateari lotzen baitzitzaion.
• Bestalde, kontrol neurrien gorakadak jende txiroaren gaineko etengabeko susmoa zabaltzen du, gizarte prestazioak jasotzen dituzten familiak kriminalizatuz.
• Ikuspuntu feminista batetik, indarkeria matxistaren kontzeptua zabaltzeaz gain, “Tratu txarrak familian” terminoa erabiltzen da. Kontzeptu berri hori sartzeak berekin ekarriko du indarkeria matxista jasaten duten emakume askok DSBE jasotzeari utziko diotela edo ezingo dutela jaso.
Edukiz husten da emakumeok aurre egin behar diogun egiturazko indarkeria, eta “familia barruko indarkeria” kontzeptuaren ildoari jarraituz, eskuindar aberatsenak defendatuta, Vox buru dela. Beste behin ere, planteatutako proposamenek emakumeen eskubideak ahultzen dituzte, nahiz eta egungo gobernua harro agertu bere politika guztietan gene- ro-ikuspegia mantentzeaz.
Murrizketen errealitate horren aurrean, berriz ere balioa ematen diogu 51.000 pertsona baino gehiagok sinatutako Herri Ekimen Legegi- leari. Eusko Legebiltzarrak atzera bota zuen ekimen hori, EAJ, PSE eta PPren babesarekin, eta EAJk eta PSEk egindako DSBEa errefor- matzeko proposamenari osoko zuzenketa egitea zekarren. ILPk prestazio horrek jasan dituen murrizketak lehengoratzea planteatzen zuen, eta, aldi berean, zenbatekoak handitzearen eta gizarte-eskubideak zabaltzea- ren alde egiten zuen.
Beste behin ere, Eusko Jaurlaritzak ez du baliatu pobreziarekin amaitzeko gai den lege baten oinarriak aurkezteko aukera.
• Ez zaio axola 70.348 pertsona pobrezia-egoeran bizitzea DSBE jaso arren, edo 60.617 pertsona pobrek DSBE jasot- zeko aukerarik ez izatea. Pobrezia larriko egoerek biztanleriaren% 6,1ari eragiten diote.
• Pobrezia-arriskuak 172.307 pertsonari eragiten dien une hauetan, hau da, biztanleriaren% 8ri, eta% 14ko igoera 2016tik eta% 41,4koa 2008tik.
• Hilabete amaierara iristeko zailtasunak 484.571 pertsonara iristen direnean, biztanleriaren %22,7. Kopuru hori% 22,9 hazi da azken bi urteetan, eta% 37,4 azken hamarkadan.
Era berean, azpimarratu nahi dugu gizarte-babeserako sistema gizartekohesiorako tresna bat dela, eta horren barruan, DSBEa, funtsezko pieza, milaka pertsonak bizi-baldintza duinagoak eskuratu ahal izateko. Babes sozialeko sistemarik gabe eta lan eta pentsio duinik gabe, gure gizartea ez da bere etorkizunaren jabe izango.
Gaur goizean egindako ekimenaren bidez, EAJri eta PSEri DSBE erreformatzeko proposamen hau erretiratzeko eskatzen diegu, prekarietate- eta desberdintasun-egoerak larriagotzen ari direlako gaur egun; eta, egun gertatzen ez den bezala, pobrezia-arriskuan dagoen inor ez dadila geratu DSBE pres- tazioa jaso gabe, eta DSBE jasotzen duen inork ez dezala pobre izaten jarraitu.
Azkenik, euskal erakundeei lan harremanetarako eta babes sozialerako esparru propio baten alde lan egiteko eskatu nahi diegu.